Esed rejiminin 8 Aralık 2024’te devrilmesiyle Suriye’nin büyük çoğunluğu özgürlüğüne kavuşurken, kuzeydoğudaki verimli topraklarda ABD’nin dayanağıyla terör örgütü PKK/PYD’nin işgali sürüyor. Türkiye, daha evvel bir çok defa PKK/PYD’nin silah bırakıp başkanlarının Suriye’yi terk etmemesi halinde buraya müdahale edeceğini ilan etti. Buna karşılık, pazartesi günü misyonu devr alacak yeni ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye ve bilhassa PKK/PYD sıkıntısına yaklaşımının nasıl olacağı, hâlâ net değil. Trump’ın Dışişleri Bakanı olarak atadığı Senatör Marco Rubio, dün ABD Kongresi’nde gerçekleştirilen oturumda provokatif açıklamalar yaptı.
Suriye’nin terör örgütü DEAŞ’ın üssü olmaması ve İran’ın Ortadoğu’daki azınlıkları kullanarak tekrar bölgenin istikrarını tehdit etmesinin önünün alınmasının herkesin çıkarına olacağına vurgu yapan Rubio, “Suriye’de ‘DEAŞ’a karşı birlikte gayret ettikleri’ terör örgütü PKK/YPG’ye dayanak vermeye devam edip etmeyecekleri” sorusuna, “Evet, kesinlikle” karşılığını verdi. Rubio, DEAŞ’ın geçiş sürecinde yine canlanmaması için PKK/YPG ile çalışmaya devam edeceklerini belirterek, “YPG’yi terk etmeyeceğiz. Zira, aşırıcıları hapsederek bu hapishaneleri koruyan ortaklarımızı terk etmenin bedeli ağır olabilir. (Cumhurbaşkanı Recep Tayyip) Erdoğan’a, en süratli halde, ABD’deki yetki dönemi sürecini, mevcut muahedeleri ihlal etmek için bir fırsat olarak görmemesi gerektiği istikametinde bildiri vermek önemli” diye konuştu.
Marco Rubio, Suriye’de Beşşar Esed rejiminin devrilmesinin, hem Suriye hem de bölge için bir “fırsat” olduğunu lisana getirdiği konuşmasında, “Eğer yeni idareyle münasebetlerimizi hakikat bir biçimde çalışmazsak, bu boşluğu düşmanlarımız olan Rusya ve İran -ki pragmatik hareket ediyorlar- doldurabilir” dedi. Suriye’deki yeni duruma ve bu ülkenin bölgedeki değerine vurgu yapan Rubio, “Suriye’de yeni bir geçiş durumu var. Suriye’ye yaklaşımımızı güncellemeliyiz. Çünkü bu ülkenin Lübnan, Gazze, İsrail ve Ortadoğu’nın tamamının istikrarına tesiri var” tabirlerini kullandı.
Esed rejiminin devrilmesinin akabinde ABD’nin daha evvel rejime karşı uygulamaya koyduğu “Sezar yasası” kapsamında uyguladığı yaptırımları kaldırması için birçok ülke davet yaptı. Marco Rubio ise yaptırımlar konusunda da yeni bir yaklaşım geliştirerek, İran ile Rusya’nın Suriye’deki tesirinin azaldığı bir devirde Suriye’deki geçiş sürecini ve idaresi yakından izlediklerini, Heyet Tahrir Şam’ın (HTŞ) geçmişinin kendilerine pek itimat vermediğini lakin ABD’nin ulusal çıkarlarına nazaran hareket edeceklerini aktardı. Rubio, mevcut durumda Sezar Yaptırımları’nın kaldırılabileceğine vurgu yaptığı konuşmasında, “Yaptırımlar, Esed rejiminin devrilmesinde değerli bir tesir yaptı. Kısa mühlet evvel yani bundan 3 ay evvel bu yaptırımların mühletinin uzatılmasını kararlaştırarak bütçede bunlara yer verdik. Bugün yaptırımları askıya alabiliriz ancak tümden terk etmeden yaptırımları yeni Şam idaresiyle olan münasebetlerimizde bir koz olarak kullanabiliriz” cümlelerini sarf etti.
ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) Kumandanı Eric Kurilla, beraberinde üst seviye önderlerle birlikte Suriye’ye bir ziyaret gerçekleştirdi. CENTCOM’dan yapılan açıklamada, ziyaretin tam olarak ne vakit yapıldığı hakkında bilgi verilmezken ziyaret kapsamında SDG önderleriyle bir ortaya gelerek DEAŞ temaslı şahısların tutulduğu El-Hol ve Roj kamplarındaki durumun da yerinde görüldüğü aktarıldı. Açıklamada, “Suriye’de 50 ülkeden 9 bin DEAŞ temaslı tutuklu, 12 merkezde tutuluyor. Bu merkezleri SDG koruyor. Buralarda yeni bir DEAŞ kuşağı yetişiyor ve buna DEAŞ ordusu denebilir” tabirleri kullanılarak, kelam konusu ülkelere DEAŞ tutuklusu vatandaşlarının iadesini kabul etme daveti yapıldı.
CENTCOM tarafından yapılan açıklamada, Genel Kumandan Eric Kurilla ve beraberindeki heyetin, Suriye ziyaretinden sonra Basra Körfezi’ndeki ABD Savaş Gemisi Harry S. Truman’a geçtiği aktarıldı. Açıklamada, Kurilla ve beraberindeki heyetin buradan 8 gün süren bir bölge ziyareti yaptığı ve bu kapsamda Suudi Arabistan, Bahreyn, Irak, Lübnan, İsrail ve Mısır’da görüşmeler yaptığı bilgisi verildi.
