Esad rejimi devrildikten sonra Türkiye’ye müzahir kuvvetler durmadı. Terör örgütü PKK’yı Münbiç’ten temizlediler. Washington bunu bekliyordu. Lakin bundan sonrası muammaydı. SMO kuvvetleri Münbiç’ten sonra Fırat’ın doğusuna yöneldi. Muhaliflerin bir kolu da Deyrizor bölgesine, PKK’nın, rejim devrilirken ele geçirdiği topraklara yöneldi… Bu bölge
petrol ve doğalgaz alanları ve Irak-Suriye geçişi
nedeniyle stratejiktir.
Bölgede yaşayan Arap aşiretler de terör örgütüne karşı ayaklanınca Deyrizor’un merkezi ve kimi petrol-doğalgaz alanları muhaliflerin denetimine geçti. Bu sırada MİT, PKK’nın Suriye’deki adımlarını
kuzey-güney yönünde
yakın takibe aldı. Teröristler, rejime ilişkin füze ve mühimmata el koyup TIR’lara yükleyince SİHA’larla büyük bir operasyon yapıldı. 12 TIR imha edildi.
Operasyonun yapıldığı bölgeler ABD denetimindedir.
ABD’NİN ÜÇ AYAKLI HAMLESİ
Bu gelişmeler üzerine ABD merkezli ağır bir trafiğin başladığını söyleyebiliriz. Washington’un ataklarının art planında üç ayaklı bir denklem yatıyor.
Bir.
ABD Savunma Bakanı Lloyd J. Austin
,
Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’le
görüştü.
ABD Dışişleri Bakanı Blinken
da bugün Türkiye’ye gelecek,
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan
ile görüşecek. Bu görüşmelerde Washington‘un Ankara’yı “PKK/SDG’nin denetim ettiği bölgelere girilmemesi” tarafında ikna etmeye çalıştığı/çalışacağı belirtiliyor.
İki. ABD birebir vakitte terör örgütü PKK’ya, “Sizi yalnız bırakmadık” bildirisi veriyor.
CENTCOM Kumandanı General Michael Kurilla
, tam da bu konjonktürde Suriye’de terör örgütü elebaşlarını ziyaret etti. Ankara bu ziyareti terör örgütü
PKK/SDG’yi rahatlatmaya yönelik hamle
olarak okuyor.
Üç. Washington, yalnızca terör örgütünü müdafaaya çalışmıyor, birebir vakitte
diğer Kürt kümeleri, PKK/SDG’ye karşı harekete geçmemeleri için baskı altına alıyor
(Bu kapsamda ABD’li ve Fransız yetkililer, PKK/SDG ve muhalif Kürt kümeleri Kamışlı’da bir araya getirdi). Dışişleri Bakanı Fidan “Kürtler yeni sürecin kesimi olabilir fakat PKK olamaz” dedi ya. ABD bu perspektifi zayıflatmaya çalışıyor.
İNİSİYATİF ANKARA’NIN ELİNDE
Ankara’nın perspektifi, terör örgütünün
DEAŞ’la çaba kisvesiyle, son on yıldır elde ettiği tüm kazanımları sıfırlama
k. Türkiye hududunda 30 kilometrelik bir inançlı çizgi oluşturmak. Deyrizor ve Ayn el Arab’ı “tartışma dışı” tutmak, Rakka’yı da bu paranteze almak. Suriye’deki yeni idarenin toprak bütünlüğünü sağlama gayretine takviye olmak. Suriye’deki Araplar, Türkmenler, Kürtler, başka kümeler ve mezhepsel toplulukların yeni idareye adil iştirakini teşvik etmek.
Suriye’deki yeni idarenin dünyaya açık, çoğulcu ve istikrarlı bir yapıya kavuşması ABD’nin de destekleyeceği bir perspektiftir. Ancak Ankara-Washington yaklaşımı terör örgütü PKK/SDG’nin geleceği konusunda ayrışıyor. Daha evvel bu köşede çok sefer yazmıştık. ABD ve Türkiye yaklaşık bir buçuk yıldır, “Örgütün Suriye’deki geleceğini” tartışıyor. Washington bir kıvama gelmişti.
Zamanlama ve
çerçeveyi
kendisi belirlemek istiyordu
. Suriye’den çıkarken PKK/SDG’nin varlığını garanti altına almaya çalışıyordu.
Terör
örgütünün,
Türkiye’ye tehdit oluşturmaması karşılığında
lokal seçimlerle desteklenen kısmi özerklik elde etmesini, pamuk ipliğiyle Esad rejimine bağlanmasını, Ankara’nın da buna ses çıkarmamasını istiyordu. Suriye’de rejim değişikliği ve örgüte karşı SMO baskısı, bu planın kalbine bıçak üzere saplandı.
Zamanlama ve
çerçeve
inisiyatifi Ankara’nın eline geçti.
TÜRKİYE’NİN KIRMIZI ÇİZGİSİ
Tam da bu konjonktürde
, ABD Dışişleri Bakanı Blinken
bugün
Bakan Fidan’la
görüşecek. Görüşmede öncelikle ele alınacak iki mevzu, haliyle, Suriye’de yeni durum ve terör örgütlerinin faaliyetleridir. Ankara‘nın şu bildirileri net bir biçimde vermesi beklenir: Bir. Suriye’de tertipli geçiş sürecinin problemli olmaması için ABD başta olmak üzere milletlerarası kurum ve aktörler sorumluluk üstlensin. İki. İnsani yardım ve siyasi dayanak konusunda herkes elini taşın altına koysun. Üç. PKK/SDG ve DEAŞ’ın mevcut ortamdan istifade etme eforu engellensin.
Suriye’nin toprak bütünlüğü Türkiye’nin kırmızı
çizgisidir.
Suriye’de
iki
çıban
başı PKK/SDG ve DEAŞ’tır
. Amerikalılar diyor ki.. “DEAŞ tekrar faaliyete geçebilir.
El Hol kampının
güvenliği değerli.” PKK, CENTCOM’a dedi ki.. “DEAŞ’la uğraş çalışmalarımı askıya aldım.” Türkiye de uzun bir müddettir ABD’ye diyor ki.. “YPG ve DEAŞ’la tıpkı anda gayret etmeliyiz. Sorumluluğu üstleniriz..”
DEAŞ’la çaba kisvesi ABD-PKK bağını koruyor, ABD-PKK bağı da Türk-Amerikan münasebetlerine yük oluyor. Washington bu yükten kurtulmak istiyorsa muhatap PKK/SDG değil, Suriye’nin toprak bütünlüğünü sağlama, ülkeye istikrar kazandırma gayesine yönelecek olan yeni Suriye idaresidir. Bu ziyarette çözülecek düğümlerden biri bu olabilir.
