Geçtiğimiz ay, MTO takımından bir küme kardeşimle Azerbaycan’a tadı damağımızda kalan nefis bir ziyaret gerçekleştirdik. Tahminen de Türkiye-Azerbaycan ilgilerini esaslı medeniyet dinamiklerimiz üzerinden yine belirleyip inşa edecek bir ziyaret oldu bu seyahatimiz. Azerbaycan’ın tarihini, kültürünü ve hoş insanlarını yakından tanıdığımız epeyce verimli ve ruh dolu bir seyahat oldu. Bu seyahati, MTO’muzun Azerbaycan Temsilcisi Vuqar Azizov’un kaleminden sizlerle paylaşıyorum. Güzel bir pazar yazısı kaleme aldı Vuqar kardeşim. Yazının ikinci kısmını yarın yayımlayacağım. Zevkli, keyifli ve zihin açıcı okumalar…

Anadolu’dan İstanbul’a, İstanbul’dan Bakü’ye Bakü’den Şeki’ye bir nefes geliyor. Bir milletin iki kardeşi kucaklaşmak için hasret çekiyor. Hasretin kökeni İstanbul’dan kaynıyor. İki kardeşin İstanbul’da vuslatı hasrete dönüştü. Artık İstanbul’daki vuslat aşkı, Şeki’de hasreti bekliyor. Her vuslat hasreti, her hasret de vuslatı doğuruyor. İstanbul’da fırtınalı havaya karşın Şeki’de dingin bir hava var. Gelen fırtınaya karşın kendi istifini bozmadan vuslatın hasretinde “öz»ünü bekliyor.

Nihayet kadîm kent Bakü’de iki kardeş kavuşuyor. Kucaklaşma tebessümle müşahede olunurken, öz’lerde kavuşmanın göz yaşı var. Gözlerde tebessüm, sözlerde muhabbet var.

Bakü’nün kadim yeri olan İçerişehir’e girerken kalpler aslında kendi özüne nüfuz ediyor. Muhabbet İçerişehr’in sokaklarında yapılırken bizim özümüzde sözler kucaklaşıyor. Bazen gülümseme bazen suskunlukla gözlemlenen muhabbet, kalpleri adım adım birebir ruh içinde içeriye yanlışsız dokuyor. Birbirine hasret kalpler, birbirinden hasretin şarkısını okuyor.

Nuri bey kalemiyle Medeniyetin Tasavvurunu kelama döküyor, Muharrem ağabey bu kelamları adım adım sanat ruhuyla manzarayla bütünlüyor. İmgenin merkezinde kalp atıyor. Her nefer Yusuf kalpli Yusuf Kaplan hocanın kalbinin ritmiyle kentin ruhuna akıyor. Aslında bu yalnızca insanların müsabakası değil. Bu medeniyetin dağılmış modüllerinin yapboz üzere Anadolu ruhunun merkezinde birleşerek Medeniyetin Tasavvurunu ortaya çıkardığı fotoğrafı. Muharrem ağabeyin fotoğrafları gelişi hoş heveskar fotoğraflar değil, bu tasavvurun ruhunu nakşeden sanatın resmi.

Nuri bey ve Muharrem ağabey tıpkı besteyi yapıyor. Biri bestenin kelamlarını yazarken, başkası müziğini inşa ediyor. Bu beste “Yusuf makamı”nda toplanıyor. Bu beste Medeniyet Tasavvuru Okulu’nun bestesi. Bu bestenin içinde Azerbaycan’ın medeniyet ruhuna hasret kalpler de kendine not buluyor, not oluyor. Bu besteye İlgar, Eldar, Tofik, Yavuz, Ülvü, Seid, Raul, Tural, Seyithan üzere hoş kardeşler ses veriyorlar. Bestenin makamı, perdelerle süslenerek adımları düm tek tek ritmiyle kadim türk müziğimizi hayata aktarıyor.

Yusuf hocamızın bestesi içinde bir Yusuf ağabey (Karakuş) daha vardır. Az ve öz kelamlarıyla bu bestenin geçit notasını yapıyor. Hoca ve talebeleri kentin içinde ırmak üzere sessiz akıyor. Fakat kalp kulağıyla dinleyenler bu akıştaki sedayı duyuyorlar.

Hocamızın pahalı eşi Gökçen hoca Yusuf kalpli keder sahibi özde bir çiçek üzere o derin sıkıntıya deva, devaya dava havası aşılıyor, hocamızın kalbine serinlik ve zarafet veriyor. Bunu her adımlarında görmek mümkün. Büşra Uçur, Zeynep Rana Kartancı üzere gül demetlerinin yanına bir de Azerbaycan’dan Samira kardeşimiz de renk katıyor. Bütün bu zenginlikle her birimiz samimiyetin manevi atmosferini soluyoruz.

Bu atmosfer öylesine büyüdü ki, geceyle Bakü’den Şeki’ye yol alırken hocamızın açtığı canlı yayınla 6 bin gülü daha bize yoldaş eyledi. Tahminen karanlık gecede bir otomobil gidiyordu ancak bu otomobil etrafında 6 bin pervane dönüyordu. Bu yalnızca bir seyahat değildi, bu Medeniyetin Tasavvurunu inşa eden Seyahatin halka halka büyümesiydi. Görünen ve yaşanan her olay bir işaret bir semboldür. Aslı ise hakikatin tecellisiydi.

Bitmez seyahatimizin yolu, tarihin sonsuz dehlizlerine açılan bir medeniyet kenti olan Şeki’de durakladı.

Şeki, kadim tarihi birikimi ile İslâm’a ve Türk dünyasına açılan kapının anahtarlarından biri. Dağların eteklerinde medeniyet ocağı. Bu kent Bursa’nın bir gibisi. Nasıl ki, Bursa yakınlarında Göynük, Bilecik üzere yerler varsa, motamot Şeki’de de Göynük ve Bilecik ilçeleri vardır. Yalnızca benzerlik bununla bitmiyor. Dağların eteklerinde kurulması da birebir ruh ve manayı veriyor bize.

Bu kent, bizi Bahtiyar Vahapzade’nin şu dizeleriyle karşılıyor:

Dağlar qoynunda mənim Şəkim,

Əfsanələr diyarısan.

Gözəlliyin dillər əzbəri,

Təbiətin sənət əsəri…

Bu kent tarihin medeniyet incilerinden bir inci taşıyor. Evvelce beri Türk yurdu olan Şeki bir çok badireden geçerek bugünlere geldi. Mimarisiyle kendi özünü muhafazayı başardı. Han sarayı Şeki’nin nadide yapıtlarındandır ve konuşan lisanıdır. Onun aşağısında Kervansaray, öbür tarafta Alban kilisesi de bunlardan bir tanesi. Lakin burada sıkıntımız ayrıntılara inmek değil, bu seyahetin ruhunu duymaktır.

Bakü’den Şeki’ye vardığımızda bu halkaya aşka aşık pervaneler de katıldı. Kamran hoca, Abdurrahman, Ferid üzere kardeşlerimiz de bu yolda yoldaş oldular. Kayınpederim Mehman bey ve kayınvalidem Nurlane hanım meskenlerini sonuna kadar bu gelen ruha açtılar. Konutta aşk ateşiyle pişen kentimizin yemekleri yalnızca vücudumuzu beslemedi, tıpkı vakitte, ruhumuza da yemeklerden manevî tadlar ekledi. Bir sofra gerisinde dönen muhabbet halkası yemeklerin tadı ve tuzu oldu.

Anadolu’dan daima rüzgar gelirdi Kafkaslara… Lakin ortamızda bir sed vardı. Karabağ… Vatan toprakları işgal altındaydı. Bu yalnızca işgal değildi, Anadolu ve Kafkas Ruhu ortasında da bir sed…

Yusuf Kaplan hoca, daima söylerdi; Azerbaycan burası. Nasılsa Allah’ın buyruğu üzere bir şey oraya gitmemiz, gideriz bir gün.

O ‘bir gün’ meğer bugünmüş. Topraklarımız özgür olduktan sonra iki kardeş ortasında medeniyet halkasının birbirine bağlanmasıydı Yusuf Kaplan hocanın ziyareti. Medeniyet Tasavvuru Okulu’nun buraya uzanan nefesi oldu bu ziyaret. Burada da yankılandı, ses oldu…