Son günlerin en çok konuşulan üretimi Tabii’nin yeni dizisi Gassal. Evvel reklam kampanyası konuşuldu. Çünkü tabelalarda “Ölünce Beni Kim Yıkayacak” diye yazıldı. Bu yazının ne olduğu ve kimin yazdığı da belirtilmedi. Başarılı bir kampanyaydı. Yansılar iki biçimde oldu. Bir kısım “psikolojimizi niçin bozuyorsunuz” dedi. Başka kısım ise sorun olmadığını lisana getirdi. Sonrasında dizi yayına girdi. Başrolde Ahmet Kural’ın olmasının da tesiriyle dikkatleri üzerine çekti. Lakin temel cazip olan konusuydu. “Ölü yıkayıcı” biri birinci defa başroldeydi. Geniş kitlelere ulaşan, tanıdık simaların yer aldığı ve çok izlenme potansiyeli olan bir ortam ve mecradaki ilkti…
Neydi yansılara yol açan reklamın dizisinin öyküsü? İsmi üzerinde, ölüleri yıkayan bir gassali anlatıyor. Lakin yaptığı işin değişikliğini kullanan bir senaryo değil, bu meslek sayesinde çağdaş insanın üç maymunu oynadığı sıkıntılara atıf yapan bir içerik kelam konusu. Kontrast oluşturması bakımından gassal üzerinden anlatmak çok yerinde olmuş elbette. Çünkü zamane beşerinin en çok kaçtığı şeylerden biri vefat (diğeri de kendisi bence).
Baki, 30’lu yaşlarında gassallik yapan bir gençtir. Yalnızdır. Annesini kaybetmiştir. Babası hapistedir. Baki yalnızdır fakat tercihen de böyledir. Birinci dönemin 10 kısmı boyunca bunun bir kaçış mı olduğunu sorguluyoruz Baki ile… Ve Baki’nin temel sorusu ise “Öldüğümde beni kim yıkayacak” oluyor. Bunu sorunun izinde ilerlerken Baki’yi yalnız kılan yaşanmışlıkların ve ailevi meselelerin da belirteçlerine ulaşırız.
Çevresindeki karakterler de en az Baki kadar enteresandır. Toplumun kıyılarında gezinen karakterlerin her biri dizinin temel problemine öteki bir açıdan bakıyor. Biraz absürt güldürü, biraz kara mizah tipinde olduğunu söyleyebileceğimiz öyküde sürpriz halde hüzün hiç eksik olmuyor. Zira Baki ile çıktığımız yolda hepimiz biraz Bakileşiyoruz.
Baki sözünün manası da “ölümsüz, kalıcı”dır. İronik elbette. Üretimi özel kılan noktalardan biri de ironiyi hakkıyla, kıvamında kullanmış olması.
Hikayede başlıyor elbette maharet. Sonra da direktörlük devreye giriyor. Senarist Sümeyye Karaaslan, uzun yılların birikimi olan bir husus ve sıkıntısı kaleme almış. Çok belirli. Güldürü sinemaları ve dizileriyle tanıdığımız Selçuk Aydemir ise birinci defa soyunduğu kara mizah konusunda pek başarılı bir iş çıkarmış. Oyunculuklar çok uygun. Ahmet Kural, mesleğinin en uygun performansına imza atmış. Başka bütün oyuncular da sinemanın genel lisanını destekleyerek çok başarılı oyunculuk sergilemişler. Minimalist diyebileceğimiz bir stilde imal ortaya konsa da his ve mana bakımından dizi ve dijital mecra tarihine geçecek bir çalışma ortaya çıkmış.
Şunu çok rahat söyleyebilirim ki, Gassal, Alışılmış platformunda bugüne kadar yapılmış en yeterli iş. Tam olarak “dijital iş” diyebileceğimiz bir çalışma. Benzerlerinin çoğalmasını umut ederiz.
Gassal’in hüzün dozunu eksiltmeyen en değerli ögelerden biri her kısımda karşımıza çıkan orkestra ve icra edilen arabesk eserler… Her kısımda bir arabesk müziği Şahin Kendirci seslendiriyor. Müslüm sinemasında Müslüm Gürses’in gençliğini canlandıran oyuncunun gerçek sesi ile çok başarılı icra dinliyoruz. Müslüm Gürses, Ferdi Tayfur, Orhan Gencebay, İbrahim Tatlıses üzere topluma mal olmuş isimlerin yapıtları, her kısmın hissine hizmet edecek halde eklemleniyor.
Gassal’i izlerken, Bir Oburdur dizisinin hissini hatırladım. Çünkü orada da Ferdi Özbeğen’in yapıtlarının yükü kullanılmıştı. Görünen o ki, arabesk, bu toplumun damarlarına işlemiş silinmez bir iz. Ve hakikat halde kullanıldığında geniş kitlelerde olumlu yankı uyandırıyor. Ve tekrar anlaşılıyor ki, arabesk denerek ötelenen kültürel yaklaşım, Anadolu toplumunun vazgeçemeyeceği bir zenginlik.
Son olarak vurgulamak istediğim bir nokta daha var…
“Ölü yıkayıcı” denerek yakın tarihte aşağılanan bir toplum bölümünün, temelinde özgür olduğunu sananlardan hayata daha yakın olduğunu da Gassal’den çıkarabiliyoruz. Elbette bu bir tezdir. Benim tezim diyebiliriz. Sonsuza kadar savunabilirim. Çünkü çağdaş insanı hayata yaklaştırmak ismine mevtten uzaklaştırmak, hayatın kendisinden de hakikatten de ömürden da yaşamaktan da ummaktan da kalıcı miras sunmaktan da mirası korumaktan da dengeyi sağlamaktan da ağlamaktan da ağlamanın hakkını vermekten de gülmekten de tam manasıyla gülmekten de hayata sarılmaktan da yanılmaktan da hakkıyla yanılmaktan da mevtten evvel ölmekten de uzaklaştırmak demektir. Gassal’in hatırlattıkları bile değerini kat be kat arttırıyor.
Bir sinemacı olarak Sümeyye Karaaslan ve Selçuk Aydemir’i çok kıskandım. Evet, açıkçası kıskandım. Bu türlü bir yapıtı ben yapmak isterdim. Ve ahiretteki en büyük perdede herkesin kendi kıssasını izleyeceğini düşünen biri olarak aklımda şu soru belirdi; ben ölünce sinemamı kim yıkayacak?
