Gazete 24 Saat

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Magazin
  4. »
  5. Bu dizi yürekleri titretecek: İşte ‘Şeytan Adası’ndaki esir Türk polisi Güzel’in kıssası
Magazin

Bu dizi yürekleri titretecek: İşte ‘Şeytan Adası’ndaki esir Türk polisi Güzel’in kıssası

adminn adminn -
21 0

İstanbul işgal yıllarında yaşanan ve 10 yıl süren gerçek bir kıssanın anlatıldığı ‘Şeytan Adası’nda Esir Türk, Polis Güzel’ isimli proje İzmit Seka platoları, Beykoz Kundura Platoları ve Çekmeköy TRT Platoları’nda çekimlerine başlandı.

Belgeselin direktör koltuğunda Nihal Ağırbaş oturuyor. Gazeteci Ömer Erbil tarafından uzun yıllar süren araştırmalar sonucunda senaryolaştırılan projeye Prof. Dr. Ali Sönmez ile Prof. Dr. Cahide Sınmaz Sönmez danışmanlık ediyor.

Gürbey İleri, Melisa Berberoğlu, Cenan Çamyurdu, Mehmet Çepiç, Abidin Yerebakan, Levent Sülün, Erol Yavan, Metin Keçeci, Kahraman Sivri, Betigül Ceylan, Hayati Akbaş, Fatih Serbest

üzere çok sayıda oyuncu belgeselde rol alıyor.

Polis Cemil tarafından hatırat olarak 1926 yılında Fotoğraflı Perşembe gazetesi ile 1929 Yılında yayınlanan Akşam gazetesi tefrikalarının referans alındığı belgeselde bugüne kadar hiç bilinmeyen Osmanlı ve Cumhuriyet arşivlerinde 100’den fazla doküman tespit edildi.

Ayrıca Fransız kaynaklarından da elde edilen dokümanlar ışığında anlatılacak belgeselde hususun uzmanı çok sayıda bilim insanı da projede yer alıyor.

Yapımcı ve senarist Ömer Erbil

‘Bu mektuplar proje ile de gün yüzüne çıkacak’

Yapımcı ve senarist Ömer Erbil Polis Güzel’in setinde belgeselin konusunu anlatarak,

“1919’un 31 Ağustos’u İstanbul’un işgal yıllarında 6 aylık polis memuru olan Cemil, misyon yerine giderken Gülhane Parkı’nın kapısında 5 Senegal asıllı Fransız askerinin 2 Müslüman bayan tecavüz teşebbüsünü görür. Bu olaya denk gelen polis Cemil bir polis olarak görevini yapmak ister ve askerlere ‘Dur’ ihtarında bulunur. Askerler sivil halka ateş edip, onları yaralar. Hem de polis Güzel’e silah ile direnç ederler. Bunun üzerine bir çatışma çıkar ve çatışma üzerine iki Fransız askeri polis Cemil tarafından öldürülür. Daha sonra polis Cemil işgal güçleri tarafından tutuklanır ve 6 ay İstanbul’da çeşitli cezaevlerinde sorgulanır ve hücre cezasına çarptırılır. 6 ay sonunda kurulan askeri mahkeme Divan- ı Harp işgal güçleri tarafından adil olmayan bir yargılama sonucunda tutuklanarak, 10 yıl cezaya mahkum edilerek, Fransa’ya gönderilir. Polis Cemil Fransız Guyanası’na masraf. Meşhur Kelebek sinemasında de yer alan Şeytan Adası’na gönderilir. Azap ve eziyet dolu çalışma kamplarında aç ve sefil bir halde ceza süreci başlar. Firar teşebbüsü olur lakin bu firar teşebbüsü başarısızlık ile sonuçlanır. 1926’da Mustafa Kemal Atatürk’e bir mektup müellif ve bu mektup çok da diplomatik bir lisanlar yazılan âlâ bir mektuptur. Biz bu mektubu Osmanlı arşivlerinde bulduk. Bu mektuplar proje ile de gün yüzüne çıkacak. O mektuptan sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk polis Cemil ile çok ilgilenir”

diye konuştu.

‘Şeytan Adası’nda yaşadığı eziyetler peşini bırakmaz’

Polis Güzel’in affedilmesi için Mustafa Kemal Atatürk’ün Hariciye’ye misyon verdiğini söyleyen Erbil,

“Ablası Cemile de polis Güzel’in affı için tekraren dilekçeler verir. TBMM’ye soru önergesi verdirir. Bu ortada polis Güzel’in Fotoğraflı Perşembe Gazetesi’nde Osmanlıca olarak 17 gün boyunca yaşadıkları anlatılır. Bu durum İstanbul’da büyük yankı uyandırır. Cemil, 1928 yılında Atatürk’ün de teşebbüsleri sayesinde, Fransa cumhurbaşkanının özel affıyla affedilir. Bu sefer de süre devrini yaşamak için 1,5 yıl daha Fransız Guyanası’nda kalır. 1929’da Atatürk ve Hariciye’nin çalışmaları sonunda İstanbul’a gelir ancak polis Güzel’in yaşadıkları peşini bırakmaz. Polislik vazifesine devam eder ve evlenir lakin yaşadıkları öylesine travmatik tesirler bırakır ki eşini 2-3 defa gece uykusunda boğma teşebbüsünde bulunur. Eşi bunun üzerine kendisinden boşanır. Polis Cemil 44 yaşında vefat eder. Ömrünün son 2 yılı Bakırköy Ruh ve Hudut Hastalıkları Hastanesi’nde geçer. Şeytan Adası’nda yaşadığı eziyetler polis Güzel’in peşini ömrü boyunca bırakmaz. Polis Cemil bir Ulusal Çaba kahramanı. Maraşlı Sütçü İmam bir Ulusal Uğraş kahramanı olarak anılır. Maraş’ta Müslüman bayanların başörtüsüne uzanan eli kırmıştır. Polis Cemil de Sütçü İmam’dan 2 ay evvel bu hadiseyi yaşamasına karşın çok bilinmemektedir. Bu projede polis Güzel’i halka ve kamuoyuna anlatmak istiyoruz ve onun da bir Ulusal Uğraş kahramanı olarak anılmasını istiyoruz”

dedi.

‘Bu belgesel için Osmanlı arşivlerine ulaştık’

Polis Güzel’in ablası Cemile’nin kardeşinin mektuplarını fotoğraflı Perşembe Gazetesi’ne götürüp yaşadıklarını anlatmak istediği yerde tanıştığı gazetenin sahibi olan Gazeteciyi oynayan Gazeteci Deniz Bayramoğlu’nun dizide rol alacağını anlatan Erbil,

“Deniz benim çok eski bir arkadaşım ve başarılı bir gazeteci. Gazeteci rolü için sağ olsun beni kırmadı. Bu rolde oynayacak. Kendisine çok teşekkür ederim. Başımda senaryoyu oluştururken Fotoğraflı Perşembe Gazetesi’nin sahibini düşündüğümde gözümün önüne Deniz geliyordu. Bu projede olması bizim için gurur verici.

Dizi TRT Olağan platformunda yayınlanacak.

Bu belgesel için Osmanlı arşivlerine ulaştık, iki profesör hocamız aylardır çalışıyor.

İçişleri Bakanlığı arşivlerine gitmemize yardımcı olan İçişleri Bakan Yardımcısı Bülent Turan büyük takviye verdi, kendisine teşekkür ederim. Takviyesi sayesinde arşivlere ulaştık. Kendisi de bu projeye çok inandı ve Polis Güzel’in bir Ulusal Uğraş kahramanı olarak anılmasında ve Türkiye’ye mal olan bir proje olmasında çok büyük katkı sağladı”

diye konuştu.

Nihal Ağırbaş Sarıkaya

‘Filmin doküman kısmını çalışarak çekim yapmak çok daha zordu’

Polis Cemil docudrama filminin yönetmeni ve imalcisi Nihal Ağırbaş Sarıkaya ise

“Şeytan Adası’nda Esir Türk, Polis Cemil projesini bir docudrama olarak şekillendirdik.

Docudrama evrakın, gerçeğin, gerçek dökümantasyonda drama sahneleri yer almasıdır.

Oyuncular ile profesyonel bir sinema seti kurup, drama ile evrak sineması birleştirdiğimiz bir sistemle belgeselimizi çekiyoruz.

Hem periyot sineması çekip dokümanları araştırarak hem de uzmanlarımızla sinemanın evrak kısmını çalışarak çekim yapmak çok daha zordu.

İki başka disiplinin bir ortada yer aldığı bir teknikle yapıyoruz. Periyot işi yapmak hem keyifli hem de bir o kadar sıkıntı. Periyot sineması çekmek çok ağır kostüm ve sanat çalışması, dekor çalışması gerektiriyor. Günümüz konut sokaklarında çekim gerçekleştiremediğimiz için yalnızca sinema seti platolarında çekebiliyoruz. 4 farklı platoda çekimleri gerçekleştiriyoruz. Hava kaideleri bizi zorluyor lakin çekimler buna karşın çok süratli ve yeterli gidiyor”

diye konuştu.

‘Polis Güzel’in mahkumiyeti erken bitiyor’

Polis Cemil karakterinin ulusal ve manevi hislerinin çok yüksek olduğunu belirten Gürbey İleri,

“1919’da Cemil, yeni bir polisken tecavüz teşebbüsüne mani oluyor. Bundan kaynaklı olarak da Fransa hükümeti Güzel’i 10 sene mahpusa mahkum ediyor. Cemil ruhsal ve fizikî büyük şiddetlere maruz kalıyor. Cemil, Atatürk’ün olaya el atmasıyla İstanbul’a getiriliyor. Güzel’in o periyotta diplomasi lisanına çok hakim olması ve ulusal manevi kıymetlerinin yüksek olması benim için çok değerli. Cemil Şeytan Adası’nda o kadar büyük ruhsal ve fizikî şiddete uğruyor ki döndükten sonra aklını kaybediyor ve Bakırköy Ruh ve Hudut Hastalıkları Hastanesi’ne sevk ediliyor. Ondan kısa bir mühlet sonra da vefat ediyor. Olağanda daha uzun mühlet mahpus cezası varken, Atatürk’ün teğe bir olaya müdahale etmesiyle Polis Güzel’in mahkumiyeti erken bitiyor. Ceddimizi bu yüzden tekrar hürmet ve minnetle anıyoruz. Cemil rolü bana çok farklı hisleri yaşatıyor. Vizyona girmesini heyecan ile bekliyoruz”

sözlerini kullandı.

Berberoğlu’nu duygulandıran ‘mektup’ detayı

Cemile karakterinin kardeşi Cemil için büyük fedakarlıklar yaparak savaştığını belirten Melisa Berberoğlu,

“Cemile, Cemir esir olduktan sonra, kardeşini geri getirmek için elinden geleni yapıyor. Ümidini hiçbir vakit kaybetmiyor, pes etmiyor. Kardeşinin haksız yere sürgüne gittiğinin farkında ve Cemile gerçekte çok savaşçı bir karakter. Hiç yılmadan Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya kadar gidiyor. Kardeşiyle çok diplomatik bir mektup yazıyorlar. Güzel’in birinci affolduğu haberini de kardeşi Cemile’ye veriliyor ve buna çok duygulanmıştım. Cemile bu habere çok seviniyor ve belgesele Abdulkadir karakteri daima Cemile’nin yanında. Tüm devlet dairelerine bir arada gidiyorlar ve sonucunu da alıyorlar”

dedi.

‘Bu topraklardaki unutulmuş kahramanlardan bir tanesi de Polis Cemil…’

Kamera önünde olmak ile oyunculuğun çok farklı olduğunu lisana getiren Gazeteci

Deniz Bayramoğlu

, şunları söyledi:

“25 yıldır kamera önündeyim. Haber sunuyor ve muhabirlik yapıyorum ancak oyunculuk değişik bir alan ve yetenek gerektiriyor. Polis Cemil projesinde yer almaktan onur duyuyorum. Zira bu proje öncelikle çok sevdiğim gazeteci büyüklerimizden Ömer Erbil’in projesi. Yaptığı her projede yer almak benim için onur olur lakin daha da değerlisi Türk tarihinin bilhassa Kurtuluş Savaşı periyodunun ve birçok periyodun bir kahramanı olduğunu görüyoruz. Biz bu kahramanlardan birkaç adedinin ismini biliyoruz. Mesela Sütçü İmam, Hasan Tahsin’i biliyoruz. Bu topraklar kahraman saçan topraklar ve bu topraklardaki unutulmuş kahramanlardan bir tanesi de Polis Cemil. Münasebetiyle onun hatırlanması ve bugünün Türkiye’sinde de bilinmesine yönelik bu türlü bir projede yer almaktan memnunluk ve onur duydum. Vatana millete güzel bir iş ve ben de bu işin içinde olduğum için çok memnunum.”

‘Şeytan Adası’nda Esir Türk: Polis Güzel’ dizisinin konusu nedir?

31 Mayıs 1919 günü vazife yerine giderken 5 Fransız askerinin taciz ve tecavüz teşebbüsüne müdahale eden 19 yaşındaki Polis Memuru Cemil Efendi, kendisine silahla direnç eden Fransız askerlerinden ikisini olay yerinde öldürür.

Vazifesini yaptığını düşünen, nefsi müdafa hakkı olduğuna kanaat getiren Cemil, firar etmeyi düşünmez ve adalete olan inancını korur. Fakat İşgal güçleri bu aksiyonun başlarına daha büyük bir bela getireceğini düşünerek Güzel’e ders vermek niyetindedirler.

Daha sonra İşgal güçleri tarafından tutuklanarak 5 ay azap dolu mahpus hayatından sonra gayri adil bir askeri mahkemede 3 general tarafından yargılanarak 10 yıl kürek cezasına çarptırılır.

Önce Fransa’ya daha sonra ise Fransız Guyanası’na gönderilen Polis Cemil çalışma kamplarında insanlık dışı muamelelere maruz bırakılarak tam 9 sene geçirir.

Ablası Cemile hanımın teşebbüsleri ile evvel devrin gazetelerinde yaşadıklarını yayınlatır ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e Guyan’dan durumunu anlatan bir mektup yazmayı başarır.

Atatürk haksızlığa uğrayan bu genç polis memurunun yazdıklarına kayıtsız kalmayarak periyodun Hariciye Bakanını devreye sokar.

Yıllar süren diplomatik teşebbüslerde Fransız tarafı her seferinde bir mazeret uydurur.

Diplomatik çaba ve Atatürk’ün ısrarları sonucunda Fransız Cumhurbaşkanı tarafından 1928 yılında affedilerek ülkesine kavuşmayı başarır.

Fransız edebiyatının ünlü romanı daha sonra tıpkı isimle Holywood’da sinemaya de aktarılan Kelebek karakteri ile Polis Cemil birebir cezaevini ve benzeri azapları yaşamıştır. Bir farkla; Kelebek’ten 10 yıl evvel Şeytan Adası’na düşmüştür.

Polis Cemil yaptığı kahramanlık ile ulusal uğraş ruhuna hizmet etmiş, bedelini hayatı ile ödemiştir.

Ülkesine döndükten sonra polis memuriyeti vazifesine devam etmiş olsa da yaşadığı travmalardan çıkmayı başaramamış ömrünün son yıllarını Bakırköy ruh ve Sinir Hastalıkları hastanesinde geçirmiştir.

1944 yılında, şimdi 44 yaşında hayata gözlerini yummuştur.

Etiketler

İlgili Yazılar

Müracaat sayısı 66 bini geçti: YEDAM bağımlılığından kurtulmak isteyen herkese el uzattı

Süt devinden büyük hile: Dalda büyük yankı uyandırdı reklamları durduruldu

Gebe bayan WhatsApp bildirisindeki ’emojiyle’ işten çıkartıldı: 94 bin sterlin tazminat kazandı

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Web sitemizde size mümkün olan en iyi deneyimi sunmak için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederek çerez kullanımımızı kabul etmiş olursunuz.
Kabul Et