İşgalci İsrail ile Hamas ortasında, Katar’ın başşehri Doha’daki müzakereler sonucunda geçtiğimiz çarşamba günü ilan edilen ateşkes muahedesi, dün tarafların esir listelerini birbirine ulaştırmasından sonra yürürlüğe girdi. Akınların durması ve ateşkesin uygulanmaya başlamasının akabinde 15 aydır yaşamağa çalıştıkları çadırlardan çıkan Filistinliler, sevinç şovları yaptı. İsrail hücumlarıyla meskenlerinden koparılarak Gazze’nin çeşitli bölgelerine toplanan 1.9 milyon Filistinli, yıkık olmasına karşın konutlarına dönmenin memnunluğunu yaşadı. Gazze’nin güneyindeki Refah ve Han Yunus bölgeleri, en fazla sivil hareketliliğe sahne olan bölgeler olurken, genç, yaşlı, bayan ve çocuk yüzbinlerce Filistinli bulabildikleri araçlar, motosikletler ve bisikletlerle yola çıktı. Çok sayıda Filistinlinin yürüyerek eski yerlerine dönmeye çalıştıkları görüldü. Gazzelilerin sevincine gazeteciler ve acil yardım vazifelileri de katılırken sivil savunma grupları Refah’ta topluca şükür secdesine vardı. Yaşadıkları mahallelere dönen Gazzeliler, molozlar ortasında yakınlarının cenazesini arıyor.

Han Yunus’tan Refah’a yürüyerek dönmeye çalışan Filistinlilerden Meysara Salim, kendisine mikrofon uzatan gazetecilere, memnunluğunu tanım edemeyeceğini belirterek, “Refah’ı çok özledim. Orası 9 aydır aralıksız bir biçimde İsrail taarruzlarına maruz kaldı. Oradaki konutumu sağlam bulmayı umuyorum fakat yıkılmışsa da yine yapacağız” dedi. Han Yunus’ta ellerindeki Filistin bayraklarıyla sevinç şovlarına katılan Filistinlilerden Usame el-İmam, ateşkesin Filistin halkı açısından bir zafer olduğuna vurgu yaparak, “Bundan evvel bu formda toplanamazdık. Zira İsrail ordusu her topluluğu vuruyordu” diye konuştu.

Ateşkesin yürürlüğe girmesinden çok kısa müddet içinde Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’na bağlı “Askeri Polis Güçleri”, güvenliği sağlamak için Gazze’nin çeşitli bölgelerine süratle konuşlandı. Ateşkesi kutlamak için bir ortaya gelen Filistinlilerin sevinç şovlarına de katılan Hamas’a bağlı güvenlik güçlerinin süratli ve nizamlı halde dönmesi İsrail tarafını şok etti. İsrailli gazeteci Shaiel Ben-Ephraim, toplumsal medya platformu X’te yayınladığı gönderide, İsrail askerlerinin kendisine “Hamas savaşçılarının bu süratle yine Gazze’ye dönmesi korkutucuydu. Güçlerinden hiçbir şey kaybetmemişler” dediğini söz etti.

Çarşamba günü ateşkesin ilan edilmesinin akabinde kalan son uyuşmazlıkların çözülmesi için süren müzakerelerin tamamlanmasıyla birlikte, ateşkesin Pazar sabahı saat 09.30’da yürürlüğe gireceği ilan edilmişti. Lakin İsrail ordusu, Hamas’ın birinci gün özgür bırakacağı 3 esirin isimlerini bildirmediği gerekçesiyle bombardımanlarını sürdürdü. Hamas’ın esirlerin isimlerini bildirmesinin akabinde ise İsrail ordusu 12.15 civarında hücumları durdurdu. Akabinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ateşkesin yürürlüğe girdiğini açıkladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, 42 sürecek esir takasının birinci evresinde Hamas’ın asker olmayan 33 İsrailli esiri hür bırakacağını bildirdi. Haaretz gazetesinin haberine nazaran, mutabakatın birinci gününde 3, yedinci gününde 4 İsrailli esir özgür bırakılacak. Ateşkesin 14, 21, 28 ve 35. günlerinin her birinde 3’er ve son olarak birinci kademenin son haftasında 14 İsrailli esir özgür bırakılacak. Buna karşılık İsrailin de 737 tutukluyu hür bırakması bekleniyor. Ateşkesin 16. gününde İsrail ordusunun Gazze’den çekilmesi için müzakerelerin başlayacağı belirtilirken bu bahiste uzlaşıya varılması halinde 42 gün sürecek ikinci evrede da kalan esirlerin karşılıklı özgür bırakılması kararlaştırılmıştı.

İşgalci İsrail ordusu, ateşkesin yürürlüğe girdiği son ana kadar Gazze’deki katliamlarını sürdürdü. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Hamas’ın özgür bırakılacak üç esirin isimlerini ulaştırmakta geciktiği için taarruzların devam edeceğini ilan etmesinin çabucak akabinde işgal güçlerine bağlı birlikler Gazze’nin güneyindeki Refah’ta konutlarına dönmeye çalışan sivillere ateş açtı. Hücumda en az 9 Filistinli daha ömrünü yitirdi. Gazze’deki Filistin Sıhhat Bakanlığı’nın datalarına nazaran ise 470 gün süren İsrail hücumlarında toplam meyyit sayısı 46 bin 913’e, yaralı sayısı ise 110 bin 750’e ulaştı.

Hamas’ın resmi kanalları aracılığıyla yayınladığı açıklamaya nazaran, Doha’daki müzakerelerde taraflar, özgür bırakılacak her İsrailli bayan esire karşılık, İsrail tarafından 7 Ekim 2023’ten beri alıkonulan 30 bayan ve çocuk Filistinlinin salıverileceği konusunda uzlaşmıştı. Birinci gün Romi Gonen (24), Emily Damari (28) ve Doron Shtanbar Khair (31) isimli üç İsrailli esire karşılık İsrail’in 90 Filistinliyi hür bıraktı. İsrail tarafı ise Hamas’ın elinde tuttuğu rehineler meskenine ulaştıktan sonra bile takası geciktirdi. Gece saatlerinde Ofer hapishanesi önünde toplanan Filistinlilere İsrail güçleri, gaz bombası atttı. İsrail, saat 00.30 itibariyle hür bırakması gereken tutukluları tahliye etmedi.