ABD Merkez Bankasının (Fed) geçen hafta siyaset faizini beklentiler doğrultusunda 25 baz puan düşürmesine karşın, gelecek yıl faiz indirimlerinde daha temkinli davranacağına ait yönlendirmeleri varlık fiyatlarında satış baskısını artırdı.
Analistler, Fed’in önündeki güçlü devrin yatırımcılar tarafından yakından takip edildiğini aktararak, para piyasalarındaki fiyatlamalarda yıl boyunca yalnızca 2 faiz indiriminin öngörülmesinin risk algısını besleyen değerli ögelerden olduğunu bildirdi.
Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, para siyaseti duruşunun değerli ölçüde daha az kısıtlayıcı olduğunu belirterek, gelecek faiz indirimlerini değerlendirirken “daha temkinli” olacaklarını tabir etti. Powell, yüzde 2 enflasyon maksadına inmenin bir ya da 2 yıl daha sürebileceğini, fakat bu yolda ilerlediklerinden emin olduğunu söyledi. Fed’in faiz kararı ve Powell’ın açıklamalarının akabinde, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in 2025 yılının birinci toplantısında siyaset faizini sabit tutmasına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.
Jerome Powell
Dolar endeksi hafta içinde 108,5’e çıkararak yaklaşık 2 yılın en yüksek düzeyini kaydetmesinin akabinde, açıklanan PCE dataları sonrasında haftayı 107,6 düzeyinden tamamladı. Öte yandan, milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, ABD’de lider seçilen Donald Trump’ın ocaktan sonra uygulamayı planladığı tarifeler ve bunlardan etkilenen ülkelerin muhtemel karşı adımları nedeniyle azalan talebin global emtia piyasaları için en değerli risk olduğunu bildirdi.
Altının ons fiyatı, cuma günü açıklanan PCE bilgileri sonrasında Fed’in siyaset alanının rahatladığı gerekçesiyle kayıplarını kısmen telafi etse de, geçen hafta altının ons fiyatı yüzde 1 paha kaybetti. Ons bazında fiyatlar, platinde yüzde 0,1 artarken, gümüşte yüzde 3,1 ve paladyumda yüzde 3,6 azaldı.
Bakır tarafında ise Avustralyalı madencilik şirketi BHP, Anglo American’ın bakır varlıklarını satın almak için daha evvel başarısız olan teklifini yenilemeyi planladığını kaydetti. Bununla birlikte, İsviçre merkezli emtia tüccarı Mercuria, Afrika’nın ikinci büyük bakır üreticisi olan Zambiya ile bir metal ticaret mutabakatı kurduğunu açıkladı.
Peru’da ise Peru madencilik birliği ve sanayi analistlerine nazaran, bakır üretiminin 2025 yılında üst üste üçüncü yılda da tıpkı düzeyde kalması bekleniyor. Baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında alüminyumda yüzde 0,8, nikelde yüzde 1,1, kurşunda yüzde 0,6, çinkoda yüzde 2,4 ve bakır yüzde 2,4 paha kaybetti.
Fed’in yeni yılda izleyeceği yol haritasına yönelik belirsizlikler petrol fiyatları üzerinde de tesirli oldu. Geçen hafta batı Libya’da yine başlayan çatışmaların bölgenin en büyük petrol rafinerisi Zaviye’ye ziyan vermesi alandaki operasyonların durdurulmasına neden oldu.
Libya Ulusal Petrol Şirketi, pazar günü yaptığı açıklamada, Zaviye Petrol Rafinerisi etrafında silahlı iki küme ortasında çatışma çıktığını ve bu çatışma sırasında birtakım petrol tanklarında kurşun isabet etmesi sonucu yangın çıktığını duyurdu. Yangının denetim altına alındığı bildirilirken, kelam konusu petrol alanında “mücbir sebep” ilan edildiği belirtildi.
Bu gelişmelerle bir arada Brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 1,9 azalışla, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 11,5 artışla tamamladı.
Geçen hafta dünyanın en büyük bitkisel yağ ithalatçısı ve değerli bir buğday ve pirinç üreticisi olan Hindistan, besin enflasyonunu dizginlemeye çalışırken, temel tarım emtialarına ait türev mukavelelerindeki ticaretin askıya alınmasını ocak ayına kadar uzattığını açıkladı.
Çin devlet medyası ise çarşamba günü yıllık kırsal siyaset toplantısına atıfta bulunarak, ülkenin istikrarlı ve yüksek tahıl üretimi sağlama arayışı kapsamında ziraî ve kırsal modernizasyon suratını artıracağını ve tahıl ekim alanını istikrara kavuşturacağını kaydetti.
Suriye’de ise limanlar günlerce süren aksaklıkların akabinde pazartesi günü olağan biçimde çalışmaya başladı ve yetkililer, Ukrayna’nın temel besin unsurlarının teslimatı konusunda süreksiz hükümetle temas halinde olduğunu kaydetti.
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar mısırda yüzde 0,9 artarken, buğdayda yüzde 3,53 ve soya fasulyesinde yüzde 5,8 ve pirinçte yüzde 6 azaldı.
Avro bölgesi, ormansızlaşmayla gayret yasasının bir yıl ertelenmesini onaylayarak, iklim değişikliğiyle gayret kapsamında hazırlanan ve bu ay yürürlüğe girmesi planlanan yeşil yasanın ertelendiğini duyurdu. Hindistanlı şeker fabrikaları, iç piyasadaki arzın güzelleşmesi ve lokal fiyatların düşüş göstermesi nedeniyle bu dönem yaklaşık 2 milyon tona kadar şeker ihraç edebileceklerini belirtti.
Kakaonun ton başına fiyatı olumsuz iklim olaylarının tesirleri devam etmesiyle haftayı yüzde 5 artışla tamamlarken, çarşamba günü 12 bin 931 dolar ile tüm vakitlerin tepesini gördü. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 5,8 pamukta yüzde 1,7 azalırken, kahvede yüzde 1,2 arttı.
