Sevgili Peygamberimiz (s.a.) Hz. Ali’ye, şu mealde bir müjde/talîmat veriyor: “Senin sayende bir kimsenin hidayete kavuşması, senin hakkında, dünyanın en pahalı mal ve nimetlerinden daha güzeldir.”
Hidayet yanlışsız yolu bulmaktır, Müslüman olmaktır. Son Peygamber (s.a.) bütün insanları İslam’a davet ediyor. Bu daveti yanlışsız ve tesirli bir formda duyanlar onu kabul etmekle yükümlüdürler; etmezlerse ne olacak ve hidayete nasıl vesile olacağız?
Etmezlerse dövmek, sövmek, öldürmek, temel insan haklarından yoksun etmek, yurtsuz yuvasız, aç susuz bırakmak… yok.
Elbette daveti kabul edenlerle etmeyenler ortasında birtakım türel ve toplumsal alaka farkları var; ancak dediğim üzere zorlama yok, haklardan yoksun bırakmak yok.
Peki, hidayete nasıl vesile olacağız?
Bana bunu bir cümle ile açıkla deseler şöyle derim: “Güzel Müslümanlar olup insanlara bu türlü davranmakla”.
Güzel Müslüman, İslam’a nazaran hoş olanı yapmaya çaba eden, makus olandan uzak kalan Müslümandır.
Tecrübem göstermiştir ki, hidayete erenlerin birçok ya Kur’an okuyarak yahut hoş bir Müslümanı tanıyarak, onun ahlak ve davranışına hayran olarak Müslüman oluyorlar.
İslam ülkesi dışında bu türlü Müslüman olup bir vesile ile bir İslam ülkesine gelenler ise büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor, “Bu beşerler Müslüman değil mi, pekala şunu şunu niye yapmıyorlar, şundan şundan niye uzak durmuyorlar” diye çırpınıp duruyorlar.
Hidayete vesile olmanın, vesile olan ve muhatabının durumları bakımından pek çok hali ve yolu vardır.
Bu yazıda, Kur’an’da yer alan ve Peygamberimiz’in uyguladığı “maddi yardım ile gönüllere girme (te’lîfu’l-kulûb)” örneğini vereceğim.
Zengin hatta gayrimüslim oldukları halde kendilerine zekât verilen guruplardan biri de “müllefe-i kulûb”dur (kalbleri kazanılmak istenenler: el-muellefetü kulûbuhum).
Hanefîlere ve kimi Şâfiî ve Mâlikî fakihlere nazaran Hz. Peygamber’den (s.a.) sonra müellefe-i kulûba zekât verilemez; bunlar, bu tatbikatın Hz. Ebû Bekr’in hilâfetinde Hz. Ömer’in müdahalesiyle sona erdiğini ve sahâbenin bu tasarrufa itiraz etmemeleriyle icmâ meydana geldiğini ve İslâm’ın güçlenmesi ile buna gereksinim da kalmadığını ileri sürmüşlerdir (Kâsânî, Bedâyi’, c. II, s. 45).
Buna karşı Hanbelîler ve başka birtakım fakihler bu kararı ortadan kaldıran bir kanıtın bulunmadığını, mezkûr tasarrufun, ülü’l-emrin takdîrine bağlı bir uygulama tasarrufu olduğunu, bahis mevzûu şahıslar ve vakte ilişkin bulunduğunu, devleti yönetim edenler gerekli gördüğünde öbür yer ve vakitlerde kuruluşun işletilmesine mânî teşkil etmeyeceğini, İslâm’ın vakit zaman buna muhtaçlığı olabileceğini haklı olarak sav etmişlerdir (Ebû Ubeyd, el-Emvâl, s. 607; İbn Kudâme, el-Muğnî, s. III, s. 666).
Günümüzde bu fasıldan, milletlerarası münâsebetlerde, Müslümanların lehine hareket etmesini temin niyetiyle, kimi gayrimüslim ülkelere, İslâm’ın yayılmasını temin gayesiyle; kimi heyet, cemiyet ve topluluklara, İslâm’ı müdafaa etmeleri için, birtakım kalem ve kelam sahiplerine, İslâm’a karşı olan cereyan ve faaliyetler karşısında güçlü olabilmeleri, kendilerini koruyabilmeleri için, özellikle yeni Müslüman olmuş, fert ve toplumlara harcama yapılabileceği yerinde olarak söz edilmiştir (Kardâvî, age., s. 609).
Din farkı gözetmeden yeterlilik ve yardım, hidayetin en kıymetli vesilesidir desek pek abartmış olmayız.
Manevî yardımın en değerlisi ise kelamdır. Ne demiş Hz. Mevlânâ:
Her gün bir yerden göçmek ne iyi
Her gün bir yere konmak ne güzel
Bulanmadan, donmadan akmak, ne hoş!
Dünle bir arada gitti cancağzım,
Ne kadar kelam varsa düne ait
Şimdi yeni şeyler söylemek lazım…
Hangi eskiyi bırakacak, hangi yeniyi söyleyeceğiz?
Bu yakıcı soru ile biz de yanalım.
