Japonya’da başlayıp tüm dünyaya yayılan Hikikomori Sendromu, teknolojinin gelişmesi, ebeveynlerin çocuklarla kurduğu irtibat eksikliği, Covid pandemisinin de getirdiği toplumsal izolasyon ile hem ergenlik çağındaki gençlerde hem de genç yetişkinlerde sıklıkla görülebiliyor.
Atlas Üniversitesi Hastanesi Başhekimi, Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekan Yardımcısı, Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hülya Ensari, Hikikomori Sendromu’nu şöyle açıkladı:
“Kişinin kendi isteği doğrultusunda içe kapandığı, toplumsal, kültürel, toplumsal ortamdan koparak meskene, hatta kendi odasına kapandığı bir süreç. Bu süreç en az 6 ay üzere bir müddet olabiliyor. Bunun tabi ki hafif, orta, ağır biçimleri var. Kişi ortada bir gün dışarı çıkabiliyor, lakin vaktinin büyük kısmını odasında geçiriyor. Gençlerde, ergenlerde, genç yetişkinlerde ve erkeklerde daha sık karşılaştığımız bir durum.”
Teknolojinin gelişmesiyle bu sendromun daha yaygın bir hale geldiğini söz eden Prof. Dr. Hülya Ensari, “İnternetin yaygın kullanılmasıyla birlikte Hikikomori Sendromu pekişmeye başlamıştır. Bu şahıslarda internet bağımlılığı, toplumsal medya bağımlılığı, dijital oyun bağımlılığı, buna paralel dijital kumar bağımlılığı üzere bağımlılıklarda da artış görülmektedir. Cep telefonlarının yaygın kullanımı ile her an internete erişilebilir bir teknolojik çağda yaşıyoruz. Dijital ortama bağımlılığı artan kişi daha çok toplumsal ortamlardan izole yaşamaya, toplumdan uzaklaşıp toplumsal olarak içe kapanmaya başlıyor. Etraf ile irtibatı azaldıkça vakitle sorumluluklardan kaçan, vakit kavramı karışan, okula gitmeyi reddeden, toplumsal münasebetlerden iş ortamından kaçan birey maddi manevi aileye daha bağımlı hale gelmeye başlayabiliyor; süreç ruhsal çökkünlüğe kadar varabiliyor. Hasebiyle kendisini konuta kapatma süreciyle bir arada bir yandan da teknoloji bağımlılığının başlaması, bu süreci pekiştiriyor ve kişi kısır bir döngüye giriyor. Bu, sürecin uzamasına ve öteki ruhsal problemlere dönüşmesine neden olabiliyor” dedi.
“Hikikomori, tek başına primer bir sendrom olarak karşımıza çıkabileceği üzere, toplumsal izolasyonun getirdiği eş vakitli bir internet bağımlılığı, toplumsal medya bağımlılığı ve dijital oyun bağımlılığı tablosu ile de karşımıza sıklıkla geliyor” diyen Ensari, “Bunlar sonuçta kolay şeyler değil, hepsi bağımlılık çatısı altında değerlendirdiğimiz ruhsal bozukluklar ve kesinlikle tedavi edilmesi gerekiyor. Vaktinde tedavi edilmediği takdirde şahısta bir mühlet sonra depresyon üzere, dert bozukluğu üzere önemli ruhsal hastalıklara sebep olabiliyor. Depresyon da geliştiği vakit, kişinin isteksiz mutsuz hissettiği, hayattan zevk alamadığı, kendini berbat hissettiği, bir mühlet sonra öz itimat hissinin azaldığı, kendisini bedelsiz hissettiği, intiharla sonuçlanabilecek önemli depresyon tablolarına sebep olabilir” tabirlerini kullandı.
Ergen ve gençlerde Hikokomori Sendromu’na karşı aileleri uyaran Prof. Dr. Ensari, “Odadan dışarı çıkmayacak kadar kendisini toplumsal ortamlardan izole ediyor, yemesini içmesini kendi odasında yapıyorsa; etraf ile irtibatı büsbütün kopartıp işe, okula gitmeyecek düzeylere kişi geldiyse ailelerin kesinlikle bu bahiste şuurlu olması ve bir uzmandan takviye alması çok kıymetli. Müdahale edilmediği takdirde dijital bağımlılık, internet bağımlılığı, toplumsal medya ve kumar bağımlılığına, depresyona kadar süreç gidebilir. İntihar üzere istemediğimiz problemlerle karşı karşıya kalabiliriz” halinde konuştu.
Hikikomori Sendromu’nun misal hastalıklardan ayrılması gerektiğini belirten Ensari, “Kişinin meskene kapanma, odasına kapanma, içe kapanma süreci depresyon ya da şizofreni belirtisi olabilir, telaş bozukluğu dediğimiz toplumsal ortamlara girmekten kaçınma davranışı olabilir. Hasebiyle bunları da ayırt etmekte yarar var. Hepsini bu çerçevede değerlendirdiğimizde Hikikomori tablosunu ergenliğe ilişkin kolay, süreksiz bir periyot üzere algılamamak gerekir. Ailelerin alarm durumunda olması, erken ruh sıhhati uzman takviyesi alınması çok önemli” dedi.
Ailelerin yapması gerekenlere de değinen Prof. Dr. Hülya Ensari, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Gençlerimizin dijital ortamlarda geçirdikleri süreyi mümkün olduğu kadar kısıtlamak gerekiyor. Tabi ki bunun yolu baskı ve zorlamak değil. Burada irtibat kanallarını açık tutmak gerekiyor. Gençlerle bol bol irtibat kurmaları, bilhassa kaliteli tesirli irtibat kurmaya yönelik vakit ayırmaları kıymetli. O irtibat kanallarını açık tutmak, kişinin toplumsallaşmasına takviye olmak ve elektronik çağda bu işin bağımlılığa dönüşmeden gereksinim halinde elektronik aygıtlara erişimini ve kullanımını sonlandırmak çok değerli.”
