Dünyanın kanını donduran azap manzaralara sahne olan Sednaya hapishanesinde yaşananlarla ilgili konuşan Heyet Tahrir Şam’ın lideri Ebu Muhammed el-Colani “Esad’ın memleketler arası mahkemelerde yargılanması için bu hapishanelerden kanıt topluyoruz. Bu hapishanede azap yapan isimlerin tespiti ile uğraşıyoruz. Kim azap yaptıysa onu tespit etmeye çalışıyoruz, yargılama süreçleri olacak, milletlerarası insan hakları kuruluşlarını buraya çağıracağız. Memleketler arası Ceza Mahkemesi ile ilgili bireyleri buraya davet edeceğiz. Burayı ileride müze yapmak istiyoruz” dedi.
Suriye’de 27 Kasım’da rejim aykırısı HŞT ile Beşşar Esad güçleri ortasında çatışmalar ağırlaşmıştı. HŞT 30 Kasım ile 7 Aralık’ta Halep, İdlip, Hama ve Humus üzere en büyük vilayetlerde üstünlük kurmuştu. Başşehir Şam’a
7 Aralık’ta girmeye başlayan kümelere halk kitlelerinin de dayanak vermesiyle rejim, Şam ve öteki birçok bölgede denetimi tümüyle kaybederek çökmüştü. Baas Partisi’nin 61 yıllık iktidarı sona ererken, rejim lideri Esad başkentten kaçmış RUSYA’ya sığınmıştı. Öte yandan, Suriye Ulusal Ordusu da Aralık’ta başlatılan Özgürlük Şafağı Operasyonu’nun birinci gününde Tel Rıfat ilçe merkezini terör örgütü PKK/YPG ’den kurtarmıştı. Operasyonda Mümbiç ilçesinin de kurtarılmasıyla, Fırat Nehri’nin batısındaki en büyük terör
yuvasına dönüşen bölge PKK/YPG’den temizlenmişti.
HTŞ kasım ayının atak için neden hakikat vakit olduğuna karar verdi. HTŞ’nin askeri birlikler kumandanı Hemvi’ye nazaran HTŞ, burada öncelikle Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Suudi Arabistan üzere ülkelerin başını çektiği bölgesel güçlerin Esad idaresiyle olağanlaşma trendini durdurmak istiyordu. Kuzeybatı Suriye’ye yönelik şiddetlenen hava akınlarını da durdurmak isteyen HTŞ’ye nazaran, Esad’ın Rusya, İran ve Hizbullah üzere milletlerarası müttefikleri de zayıflamaya başlamıştı. HTŞ, 27 Kasım’da Suriye ordusuna akın başlattıktan iki gün sonra Halep›in denetimini ele geçirdi. Bunu, İdlib, Hama, Humus ve son olarak geçen pazar günü başşehir Şam izledi.
Hemvi, Şam’daki yeni sivil hükümette bir role geçiş yapacağını anlattı. Yeni bir ülke inşa etmenin kolay bir iş olmadığını kabul eden Hemvi, dini azınlıkların tasalarına değinerek, “Suriye’deki azınlıkların ulusun bir kesimi olduğunu ve tüm başka Suriyeli vatandaşlar üzere kendi ritüellerini, eğitimlerini ve hizmetlerini gerçekleştirmeye haklarının bulunduğunu onaylıyoruz. Mümkün olduğunca bu ayrışmalar ortasında köprü kurmaya çalışıyoruz” argümanında bulundu.
Suriye’de HTŞ öncülüğündeki muhalif kümeler, 12 günde başşehir Şam’a kadar ilerleyerek Esad rejimine son verdi. HTŞ lideri Colani, rejimin hapishanelerinde azap ve ölümlerden sorumlu olanların adaletten kaçamayacağını söyledi. 27 Kasım’da operasyonlarına başlayan Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif kümeler, 12 günde başşehir Şam’a dayanarak 61 yıllık Baas rejimine son verdi. Beşar Esad ve ailesi ise Rusya’ya kaçtı. Esad sonrasında Suriye’deki hapishanelerde ortaya çıkanlar ise kan dondurdu. Esad’ın devrilmesinde öncü rolü olan HTŞ lideri Muhammed el Colani, hapishanelerde azap ve ölümlerden sorumlu olanların adaletten kaçamayacağını söyledi. Suriye’nin berbat şöhretli gözaltı merkezleri, Esad’ın devrilmesinden sonra açılmıştı ve azapların vahim insanlık dışı imaj ve boyutu ortaya saçılmıştı. Sayıları 12 bin ile 15 bin ortasında bulunan tutukluların yüzde 99’u azaplar ile öldürülmüş Captogon kaçakçılığını devlet eliyle yapan ESAD ailesinin yaklaşık 135 -150 milyar doları yurt dışında kaçırarak değerlendirdiğine yönelik güçlü tezler ortaya atılmıştı. Suriye’nin yeni idaresinin yurt dışına kaçırılan Suriye halkına ilişkin uyuşturucu ve seks hapı olarak da bilinen CAPTAGON kaçakçılığından kazanılan yüzlerce milyar dolarların Suriye’ye halkına iadesi gerekli yasal süreçleri de başlatmaları elzemdir.
Colani, devlet yayın kuruluşunun Telegram kanalında yayınlanan açıklamasında, azaplara ismi karışan rejim yetkilileri için af ya da bağışlama yapılmayacağını söyledi. HTŞ lideri, “Onları Suriye›de takip edeceğiz ve adaleti sağlayabilmemiz için ülkelerden kaçanları teslim etmelerini istiyoruz” dedi. HTŞ’nin kuzeydeki Halep kentine başlattığı sürpriz hücumla Esad rejiminin çökmesi ve yaklaşık 14 yıllık iç savaşın sona ermesinin akabinde geçen iki haftada, rejimin kumandanlarının peşlerine düşüldü. Birçok üst seviye yetkili yurt dışına kaçtı ve kimilerinin rejimin dayanağının klâsik olarak en güçlü olduğu kıyılarda saklandığına inanılıyor.
Suriye’de 61 yıllık Baas rejimini deviren muhaliflerin başını çeken HTŞ lideri Ebu Muhammed el-Culoni, Türk basınına röportaj verdi. Suriye’nin geleceğiyle ilgili olarak Türkiye’nin çok değerli bir aktör olduğuna değinen el-Culani “Atacağımız adımlarda Türkiye’nin dayanağını kesinlikle almamız gerekiyor” dedi. Suriye’de yeni bir periyot başlatan muhaliflerin başı Heyet Tahrir ŞAM’ın lideri Ebu Muhammed el-Colani ise Türk basınına dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Kamera karşısına bu defa grup elbisesi ile çıkan HTŞ lideri Ebu Muhammed el-Colani, Suriye’de Esad rejiminden büyük bir bıkkınlık olduğunu ve halkın iç savaştan yorulduğunu bu türlü bir devri operasyon için fırsat bildiklerini söyledi. Bölge halkının muhaliflerin gelişini beklediğini ve bu yüzden Suriye’de süratli değişiklik olduğunu belirten Ebu Muhammed el-Colani, anayasa çalışmalarının da devam ettiğini belirterek “Bir an evvel Suriye’yi ayağa kaldırmamız gerekiyor, bir an evvel Suriye’ye en uygun bir çalışma sistemi gerçekleştireceklerini argüman etti.
