Birçok yazımızda kamu çalışanını şad etmek için çok fazla bir şeye gerek olmadığını tabir etmiştik. Bunun için de yapılması gerekenleri açıklamaya çalışmıştık. Bu mevzuda sıkıntılı alanları ve neler yapılması gerektiğini başlıklar halinde açıklamaya çalışacağız.
Görevde yükselme imtihanının kelamlı etabında çok fazla problemle karşılaşıldığını açıklamıştık. Yazılı imtihandan çok yüksek puan alanların kelamlı kademede başarısız kılındığı artık kanıksanmış bir durum haline gelmiştir. Demek ki bu mevzuda bir sorun var. Garip bir formda kamu kurumlarında yapılan yanlışların faturası hükümete kesilir.
Bunun yanında bir de imtihansız atamalar var ki birçok kamu kurumu vazifede yükselme imtihanı yapma gereği dahi duymuyor. Ya görevde yükselme sınavı kapsamındaki vazifeler vekaleten yürütülüyor ya da imtihansız takımlar aracılığıyla bu takımlara atama yapılıyor. Yani kamuya yakışmayacak bir biçimde hülle tabir edilen tekniklerle takımlar dolduruluyor.
Bu bahiste Sayıştay raporları gereğince bilgi veriyor. Fakat yıllardan beridir hem memur sendikaları hem de kamu çalışanı feryat ediyor lakin bir türlü sonuç alınamıyor.
Aile bütünlüğünün sağlanması için yer değiştirme suretiyle yapılan atamalara objektif kurallar getirilmesi gerekiyor. Bir tane dahi kural dışı atama kamu işçisini ümitsizliğe itecektir. Yıllardan beridir öğretmenlerin yer değiştirmesinde tahlil üretilemedi. Bu bahiste üretilen en pratik tahlil kontratlı öğretmen uygulamasıdır. Halbuki bu usulün tahlil üretmediği ve yeni meseleler ürettiği görülmektedir.
Kamu kurumlarındaki kontratlı işçi uygulaması birçok sorun oluşturmuştur. Gelinen noktada üç yılın sonunda kontratlı çalışanın takıma alınması bir tahlil olarak üretilebilmiştir. Fakat bu uygulamanın tahlilden fazla öbür sıkıntılara yol açtığı ortaya çıkmaya başlamıştır.
Birde belediyelerde olduğu üzere imtihansız kontratlı işçi alımı işin tuzu biberi olmaktadır.
Bu nedenle kamu işçi istihdam stratejisi hazırlanarak meselelere uzun vadeli ve kalıcı tahliller üretilmesi gerekiyor.
Daha evvelki yazılarımızda 3600 ek gösterge düzenlemesinin yapıldığı 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Kimi Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un ortaya çıkardığı yahut çıkaracağı meselelerden bahsederek kanunun mürekkebi kurumadan tartışmaların gün yüzüne çıkmaya başladığını belirtmiştik.
Gelinen noktada büyük bir kesim 3600 ek göstergesi beklerken birtakım kesitler de göreli olarak önemli bir mağduriyet yaşamıştır. Bilhassa de mühendisler 3600 ek gösterge uygulamasından mağdur olmuşlardır.
Söz verildiği üzere 3600 ek gösterge düzenlemesi genişletilirse işte o vakit sıkıntılar daha da büyüyecektir. Anlayacağınız üzere bir sorun çözülürken diğer birçok sorun ortaya çıkarılmıştır. Bunun sebebi ise bir düzenleme yapılırken geniş kapsamlı düşünülmemesidir.
Sonuç olarak ortaya mutsuz bir kamu işçi kitlesi çıkmıştır. Bu durumun tahlili için geniş kapsamlı bir tahlil üretilmesi gerekmektedir. Lakin bu şamadan sonra yapılacak her düzenlemenin büyük bir maliyeti olacağı gerçeğinin bilinmesi gerekmektedir.
Bu köşede kamu işçi adaylarının KPSS sonrasında yapılan kelamlı imtihanlardan mustarip olduğu biliniyor.
Özellikle yazılı imtihanlardan yüksek puan alanların sözlüde düşük puanla elenmeleri adalet hissini zedelemektedir. Bu nedenle sözlü/mülakat imtihanının masaya yatırılmasının vakti geldi de geçiyor diye düşünüyorum. Kaldı ki bu mevzuda seçim beyannamesinde de kelam verilmiş ve kelamlı imtihanların kısıtlanacağı belirtilmişti. Lakin bu vakte kadar bu bahiste hiçbir adım atılmamıştır.
Özellikle de belediyeler bu hususta önemli bir sorun kaynağı haline gelmiştir. Belediye İktisadi Teşebbüslerindeki işçi alım metoduna hiç girmek istemiyorum. Zira bu alan tam bir facia olup adeta kuralsızlık kural haline gelmiştir.
Öyle bir noktaya gelinmiştir ki imtihansız alınanlar yahut kelamlı imtihanla alınanlar dahi sevinemez hale gelmiştir. Özetle sınavı kazananda kazanamayan da sevinemez hale gelmiştir.
Sonuç olarak hemen kamu işçisi alımındaki kurallar sıkılaştırılarak kaçak alanlar kapatılmalıdır. Hem de kimsenin açamayacağı hale getirilmelidir.
Üst seviye atama deyip geçilmemesi gerekiyor. Milyonlarca kamu işçisi düşünüldüğünde yapılan her atamanın adeta ince bir süzgeçten geçirilmesi gerekiyor. Niteliksiz bir atama sonrasında yüzbinlerce insan yapılan atamanın olumlu yahut olumsuz istikametlerini konuşmaktadır. Hatta bu konuşmalar konutlara ve komşulara taşınmaktadır. Bu nedenle daha öncede söz ettiğimiz üzere kamu kurumlarındaki yaklaşım 3-5 bin ortasındaki yönetici bölümünün gözden geçirilmesinde yarar olduğunu düşünüyoruz.
Bazen basına da yansıyan aksilikler dikkate alındığında atamalarda ne kadar hassas olunması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Atamanın yapıldığı kurumlardaki çalışanların biz bu adama işi nasıl öğreteceğiz duygusu makûs bir his olup çalışana bu hissin yaşatılmaması gerekmektedir. Yani üst seviye kamu vazifelisi olarak atanan şahısların astlarından nitelik olarak çok düşük olması sisteme çok büyük ziyan verebilmektedir.
Nihayetinde yapılan bu tıp atamalar kamu çalışanının motivasyonunu alt üst edebilmektedir. Hele hele bu kadar da olmaz dedirten atamalar büyük bir küskün bölümü oluşturacaktır.
En berbatı de kamudaki yetenekli personellerde önemli bir küskünlük oluşmaktadır.
Özetlemek gerekirse kamu işçi sisteminde çok önemli bir rehabilitasyona muhtaçlık olduğunu belirtmemiz gerekiyor. Aksi takdirde motivasyonu ziyan gören kamu çalışanının yaptığı kamu hizmeti önemli formda nitelik kaybına uğrayacaktır.
