Gazete 24 Saat

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Ekonomi
  4. »
  5. Şaşırmadığınıza şaşırın…

Şaşırmadığınıza şaşırın…

adminn adminn -
15 0
Amerikan seçkini, Avrupa-ABD tansiyonunu şöyle özetliyor; “Başkan Yardımcısı Vance ve Savunma Bakanı Hegseth’in yaptığı konuşmalar sadece müttefiklerine yönelik kelamlı ataklar değil. Tıpkı vakitte

ABD’nin seksen yıllık dış siyasetinin toptan reddiydi”

. (‘The Trump administration trashes Europe and NATO’, D. Filkins, 20/02, The New Yorker.)

‘Günaydın’ da diyebilirsiniz, ‘geçmiş olsun’ da…

Gelgelelim, teşhis hakikat da, kurulan ‘sebep-sonuç’ münasebeti hâlâ yanlış. ‘ABD’nin Avrupa ve NATO’yu çöpe göndermesini’ yalnızca ve direkt olarak Trump’a bağlamaları ‘kendi sonlarına’ ait bir tıp safahat körlüğünü işaret ediyor. Birebiri Avrupa’nın mevcut idarelerinde de var…

Oysa yalnızca bu köşede alametlerini en az beş yıldır okuduğunuz, global jeopolitik/stratejik değişim süreci, Batı’nın dünyaya tutunma uğraşları kadar, global çürümenin de hikayesiydi. Dış siyaset bağlamında, çok kutupluluğun komplikasyonları, türev ve işlevlerindeki dönüşüm bir tıp ‘global Araf’ haliydi…

Bakın, şaşırmayı bile bilmiyorlar; 80 yıllık transatlantik ittifak göçüyor, İngiltere dahil, Avrupa ülkeleri Amerika’ya karşı bir tıp direniş geliştirmeye çalışıyor,

arzın stratejik merkezinde kaymadır

, bunu bile, ‘Trump çok ayıp ediyor’a indirgiyorlar. Ne gaflet!
Trump elbette ‘büyük tetikçi’. Sistemin canına okuyor. Bir-iki vakte

Avrupa’nın mevcut başkanları aslında kalmayacak

. Lakin geçiş periyodunun tamamlanması ve ana oyuncuların yerlerini bulması için gerekli müddet

onun siyasi ömrünü

aşıyor

. Bu da bizi, en az iki kez yazdığımı hatırlıyorum,

2028’in başkanına

götürüyor! Belirleyici ya da finali bağlayacak olan o. Trump’ın yıkıcılığını yalnızca tabanı düzeltmek sayın…

‘Eski düzenin’ adamları mevzuyu, bu dört yıllık süreyi, Trump’ı aşana kadar yönetim etmek, direnmek görüyorlar. Bu kendi sonlarını dönüşü olmayan bir uçuruma gerçek daha hızlı itiyor…

2028’in Başkanı için spekülasyon yapılmak istense, hiç kuşkusuz birinci akla gelen isim,

yeni nizamın tüm kaidelerini taşıyan Elon Musk

! Amerika doğumlu olmaması handikap olarak zikrediliyor lakin günümüz kaideleri düşünüldüğünde, Trump’ın aldığı kararlar hesaba katıldığında aşılması hiç sorun değil. Halledilir…

Aralık 2024’te şahsen Trump, “Musk Lider olamaz. Zira burada doğmadı. İnançtayım yani” diye latife yollu bir açıklama yapmıştı. Buradan bakarsanız, Musk’ın oğlu da, “sen Lider değilsin, kapa çeneni” demişti! Sorun Trump-Musk rekabeti değil. Bunu fitne fırsatı görüp, ikili ortasını açmaya çalışan liberal seçkinler, “ABD’yi kim yönetiyor” propagandası yapıyorlar. Ancak yarayı kaşımak için Time’ın kapağında Oval Ofis masasına Musk’ı zati kendilerinin oturttuklarını görmüyorlar…

Olur olmaz farklı bahis. Sonuçta zihin jimnastiğidir. Lakin

sonraki Lider kim olursun olsun ‘proses’in devam edeceği kesin

. Mümkünlük, bir finale de ulaşacağıdır. Avrupa’nın ne olacağı, ABD’nin neye evrileceği, Rusya’nın nereye bağlanacağı, Çin’in yükseleceği yahut düşeceği de bunun içindedir ancak asıl, ekonomik yeni sistemin nasıl kurulacağıdır. Jeopolitik buna nazaran inşa edilecek.

Zelenski gitse de Ukrayna’da menfaatlerimiz var…

ABD ve Rusya, Kiev ve Avrupa dahil herkesi Riyad masasından iteklerken Zelenski’nin Ankara’ya yaptığı ziyaret, eş zamanlamasıyla dikkat cazipti. Pekala, Ankara’nın Zelenski’yi ağırlamasında manidar bir hal var mı?

Türkiye, savaşın açık tarafları dahil, dünyanın tamamından farklı, yerli yerinde bir Ukrayna siyaseti geliştirdi, uyguladı ve İstanbul’da barışa en yakın noktaya ulaştı. Sonra bu masayı kimler ne çelmeler takarak devirdi biliyoruz…

Yine de Ankara,

hem ahlakî hem diplomatik çizgisini bozmadan “doğru”da kaldı

. Dünya’da da bu duruş aslında takdir ediliyor. Pekala, Türkiye bu formuna karşın, en azından konut sahipliği yapamamak konusunda gönül kırıklığı geliştirmiş olabilir mi? Mümkün. Ve bu türlü fikri var ise ‘sitem’ de hakkıdır. Savaşta “namuslu” kalmayı başaran Türkiye, masada olmayı da hak ediyor…

Kaldı ki, Ankara’nın çıkarları da var; Türkiye, hem Ukrayna hem Rusya ile özel ilgilere sahip ve bunları tarafları kırıp-dökmeden yönetti. Karadeniz güvenliği yahut her iki ülke ile ticari bağlantıları, özel olarak Ukrayna ile savunma sanayi, Rusya ile güç belgesi, vb…

ABD herhalde şunu da görüyordur

; Avrupa’yı savunmaya daha fazla ilgi ve para göstermesi için teşvik ederken, birebir Avrupa’nın kendi özel/özerk savunma formatını geliştirmek arayışlarında yan gözle Türkiye’ye bakması, İngiltere dahil direniş geliştirme hazırlıkları üzere. Türkiye

Ukrayna’nın toprak bütünlüğünden yana

siyasetini da koruyor. Öte yandan bu savaşın nasıl ve kimler tarafından başlatıldığının, beslenip-büyütüldüğünün, yüzbinlere ulaşan can kaybının günahının kimlere ilişkin olduğunu da biliyor…
Kaldı ki Türkiye, her geçen gün kalınlaşan

Amerika-Rusya çizgisinin

, nereden nereye çizildiğini de rahatlıkla gözlemleyebiliyor. İngiltere’yle de şu sıralar ortası düzgün. Herhalde anlıyorlardır!

***

Tabii kolay yol da var; Zelenski gitgide tehlikeli bir periyoda giriyor. En sadeleştirilmiş tanımıyla,

iki muhteşem gücün maksadı haline dönüşüyor…

Başkan Trump’ın, “Zelenski bizden 350 milyar dolar çalarak kazanılması imkansız bir savaşa girdi. Süratli hareket etmeli

aksi taktirde ülkesi kalmayacak

”. Yahut en kötüsü, Zelenski’ye yönelik “

diktatör

” suçlaması ve “

seçime

git

” ikazı. Bunlar, Kiev yöneticisinin ipinin çekilmek üzere olduğunu gösteriyor…

Hakan Fidan’ın ziyaretten bir gün evvel dillendirdiği, “ideal dünyada Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün korunduğunu görmek isteriz. Lakin savaş devrindeyiz ve ne yazık ki bu savaşın sonucunda birtakım acı seçimler yapmak zorundayız” cümleleri de yerinde duruyor…

Trump Amerikası, sıra Ankara’yla görüşülecek hususlara geldiğinde, ‘çatışmasızlık istediği her haritada’ Türkiye olduğunu görmeli…

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Web sitemizde size mümkün olan en iyi deneyimi sunmak için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederek çerez kullanımımızı kabul etmiş olursunuz.
Kabul Et