Soykırımın devam ettiği Filistin’de mana veremediğimiz biçimde dünya yöneticilerinin çaresizliği devam ediyor. Halklar ayakta, sesler yükseliyor. Lakin sesi daha çok yükseltecek ve geleceğe de taşınacak nidalar var. Tarihten silinen değil, her periyot tarihin yine yazılmasını sağlayan isimler bunlar. Filistin’in bir asırlık işgali ve direnişin simge isimlerinin sinemaları neden yapılmıyor? Kendimize soru sormanın yanında olması gerekeni de söz etmek gerek. Bu minvalde bir asırlık Filistin direnişine baktığımızda sanatkarından siyasetçisine, çocuğundan ihtiyarına, Müslüman’ından gayrimüslimine kadar unutulmayacak karakterler karşımıza çıkıyor.
7 Ekim’den sonra Heniye’nin şehit edilmesinin ardından Hamas’ın lideri olan Sinvar cephede savaşırken şehit oldu. Ömrünün büyük kısmını cezaevinde geçiren Sinvar, direnişin hiç bitmeyeceğini ispat eder biçimde, önder iken göğüs göğüse savaştı. Postmodern vaktin simge isimlerinden biri haline gelen Sinvar’ın hayat kıssası ve gayreti sinema perdesi için bulunmaz bir hikaye…
Burak Ayaklanması
Filistin direnişinin başlangıcı -çok bilinmese de- 1929’daki Burak Ayaklanması ile başladı. O dönemki İngiliz yönetimi, Burak Duvarı’nda hak tez eden ve heykel yapmak isteyen Musevileri koruyordu. Peygamber Efendimiz’in doğum gününe denk gelen 14 Ağustos 1929 Cuma günü Filistinliler hareket düzenledi. Silahla bastırıldı. Hareketlerde çok sayıda kişi şehit edildi. Tutuklananlar oldu. Tutuklulardan üç genç Muhammed Camcum, Fuad Hicazi ve Cet ez-Zir ise 17 Haziran 1930’da idam edildi ve sembolleşti.
Filistin davası ile özdeşleşen Hanzala karakterinin çizgi olan Naci el-Ali, Arap dünyasının kıymetli çizerlerinden… Yalnızca Siyonist işgali değil Arap rejimlerini de eleştiren karikatürlere imza attı. 1969’da okurlarına tanıttığı ‘Hanzala’ karakteri, ölümsüz bir mühür oldu. Filistin özgür olana dek yüzünü bize dönmeyecek olan Hanzala ve Naci el Ali’nin sinemasının yapılmaması yalnızca Filistin için değil, insanlık birikimi için de büyük kayıp olur. Londra’da yaşayan Naci el-Ali, 22 Temmuz 1987’de çalıştığı gazetenin ofisine giderken suikasta uğradı ve birkaç gün sonra şehit oldu.
“Şiir, bir uçağı düşüremez ancak pilotun başını karıştırabilir” kelamı ile direnişin ehemmiyetine dikkat çeken Mahmud Derviş, Filistin’in ulusal şairi olarak kabul edilir. 1948’de daha çocuk yaşta şiir yazmaya başlayan Derviş, Filistin ulusal marşı Neşîd el-intifada’nın kelam müellifidir. Arafat’ın BM’de yaptığı konuşma metnini yazmakla kalmamış, Filistin Bağımsızlık Bildirisi’ni de şahsen kaleme almıştır.
Zulüm bizdense ben bizden değilim” diyerek Filistin topraklarına giden ve sivil direnişe katılan Corrie, Müslüman olmamasına karşın dünyanın vicdanını temsil eder formda tarihe geçti. Hayatını Filistinlilerin haklarını savunmaya adayan genç bayan, 2003 yılında Filistinlilerle dayanışma için Gazze’ye gitti. Yürüttüğü faaliyetler ve çektiği görüntülerle İsrail’in hak ihlallerinin gün yüzüne çıkmasına değerli katkılar sundu. 16 Mart 2003’te turuncu renkli ceketiyle buldozerlere karşı direnirken katledildi.
Asıl ismi Ahmed İsmail Hasan Yasin olan Pir Ahmed Yasin, bilhassa felçli olarak tekerlekli sandalyedeki hali ile bilinir. Doktor Abdülaziz El-Rantisi ile birlikte Filistin’in bağımsızlığı için gayret veren Hamas’ın kurucusudur. İsrail taarruzunda felçli kalan Yasin, yeniden bir suikast ile şehit edildi. Kararlılığı, azmi ve samimiyeti ile milyonlar için simge isimlerden biri oldu.
Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) efsane lideri olan Arafat, bir periyot Filistinliler ismine konuşan tek isimdi. FKÖ’nün ve kendisinin siyasetleri Filistinlilerin bir kısmı tarafından eleştirildi. Lakin Arafat’ın hayatı gayretle geçti. Kod ismi Ebu Ammar olan Arafat, El-Fetih’in örgütünün de kurucusuydu. Sonraları İsrail’in varlığını kabul etmesinden dolayı reaksiyon gördü. 1993’te Oslo Barış Antlaşması’nı imzaladı. FKÖ silah bıraktı. Ve elbette sonrasında Siyonist idare mutabakat koşullarına uymadı. Arafat hayatının son periyodunda bir bölgede esir tutuldu. 2004’te ise vefat etti.
Misyoner okullarından mülteci kamplarına uzanan bir hayat… Edebiyatçı ve gazeteci olan Kanafani, şimdi 12 yaşındayken yaşadığı köyde İsrailliler katliam yapar. 1948’de yaşanan bu olaydan dolayı Kanafani hiç doğum günü kutlamamıştır. Şahit olduğu vahşet sonrası Filistin gayretinin değerli isimlerinden biri haline gelir. Temmuz 1972’de otomobiline yerleştirilen patlayıcının infilak etmesi sonucu hayatını kaybetti.
26 yaşında bir aktivist… İşgal altındaki Batı Şeria’da Nablus’un güneyindeki bir kasabada yerleşimlerin genişletilmesine karşı düzenlenen haftalık protestoya katıldı. 6 Eylül 2024’te yardım ve ziyaret gayesiyle gittiği yerde vurularak katledildi. Soykırımın devam ettiği günlerde insanlığın vicdanını temsil eden bir simge haline geldi. Naaşı Aydın Didim’e def-nedildi.
İşgal altındaki Filistin topraklarında İsrail’e karşı 2000 yılında patlak veren İkinci İntifada’nın sembol isimlerinden biri oldu, 11 yaşındaki Muhammed… Hareketler sırasında sivillere karşı yürütülen katliama maruz kaldı. Babası ile bir köşeye sığınmışken katledildiği imgeler hafızamızdan silinmez…
