Bu işi de estetikçiler mi yapıyor bilmiyorum lakin birçokları lisanının kemiğini aldırmış üzere konuşuyor bugünlerde. Âlâ bilmediği problemlerde sükutu seçen temkin ehli pek fazla kimse kalmadı. Bir sıkıntıyı güzel bilmediğini bilen de azaldı yeterlice. Münasebetiyle otomobil yüküyle konuşulan ortamlarda incir çekirdekleri hiç olmadığı kadar boş kalıyor. Yüzlerce kelam söyleme sırası alan var, eveleme gevelemeden, bin sefer söylenmiş tekerlemeden, cehaleti açık eden gevezelikten öbür söylenen pek bir şey yok. Sadra şifa bir şey çıkmayınca bu laf kalabalığı koca bir gürültüye dönüşüyor ve her yeri işgal ederek ömrümüzü tüketiyor.
“Bir şey olup herkes bir an sustuğunda her şey daha manalı geliyor son vakitlerde bana” dedi yanındakine. “Öyle vallahi!” dedi yanındaki, “keşke birileri yılda en azından bir günü ‘Susma Günü’ filan ilan etse de azıcık kendimizi duyabilsek!”
İvan Gonçarov meşhur ‘Oblomov’unda sayıları gitgide artan bir insan tipi hakkında tespitlerde bulunuyor: “Her duydukları üzerinde inceden inceye fikir yürütürler, ancak aslında hiçbir şeyle de candan ilgilendikleri yoktur. Ha bu türlü konuşmuşlar, ha uyumuşlar, hepsi bir. Konuştukları şeyler kiralanmış elbiseler üzere, kendi malları değildir. Yapacak işleri olmadığı için güçlerini öteye beriye harcarlar. Her şeye sarılan ilgileri, ruhlarının boşluğunu ve sevgi yoksulluklarını kapayan bir örtüdür. Lakin orta halli bir yol seçmek ve orada derin bir iz bırakarak yürümek işlerine gelmez; zira böylesi can sıkar, göze çarpmaz; çok şey bilmek o vakit işe yaramaz, gösterişe yer kalmaz”
Bizi kendimizle ilgili gerçeklerden saklayan, hatta kaçıran pek çok icat çıktı son yıllarda. Pamuk Prenses’in hain üvey annesininkine emsal palavra söyleyen aynalarımız var. Hiç kimse kendi gerçeğinin yüzüne vurulmasını istemiyor ve kendini güzel tutacak ahbaplarla dolduruyor etrafını. Böylelikle herkes birbirini güzel tutmuş, birbirinin defolarını örtbas etmiş oluyor. İnsanların şurada burada birbirleri hakkında yaptıkları yorumlara bakın, bu samimiyetsiz ve abartılı ‘ağırlamalar’ı göreceksiniz. Eskilerin deyişiyle “Terakki ne mümkün”, bu türlü bir durumda! Dostların birbirine acı olan gerçekleri söylemediği, tersine habire birbirlerinin imajlarını cilaladığı bir yerde, hiç kimsenin eksiklerini bilmesi, ayıplarını görmesi, yanlışlarıyla yüzleşebilmesi mümkün olamıyor elbette.
Nurettin Topçu merhum ‘Ahlak’ isimli kitabında diğerlerinin kelamlarıyla kendi hâl-i pürmelalimizden nasıl perdelendiğimize işaret ediyor: “Ruhsal benliği zayıf olan beşerler, kendilerinin toplumsal benlikleriyle tanınmasını istiyorlar, onunla övünüyorlar, Öbürleri da onlara yaranmak için, gururlarını okşayan kelamlar söylüyorlar. Böylece toplum bizi, kendimizden gizliyor, olduğumuz üzere değil, olmak istediğimiz üzere tanıtıyor. Geçersiz benliğimiz bizi esir ediyor”
İnsanı öldürmeyen lakin günden güne azaltıp eksilten, kalınlaştırıp sığlaştıran o denli zehirler var ki toplumsal hayatımızın içinde; bunları yalayıp yutuyor lakin zehirlendiğimizin farkında bile olmuyoruz birçok zaman! Sarhoşluk veren her şeyin azı da haram, birçok da haram oysa!
Her içeri aldığını nefesmiş üzere tastamam dışarı verirsen sana elbette bir şey kalmaz, hayat böyle!
“Havayla temas ettiğinde bozulan o denli değerli kelamlar var ki” dedi beyaz saçlı adam, “ancak içinde gizli tutabilirsen koruyabilirsin onları!”
