Demokratik ülkelerde meşruiyetin kaynağını anayasal haklar ve kamuoyu takviyesi belirler. Bu sebeple, AK Parti hükümetleri devrinde ülke ne vakit bir krizle karşı karşıya kalsa, Sayın Erdoğan konuyu halka taşımış ve meşruiyetin kaynağı olan halktan dayanak aldıktan sonra yoluna devam etmiştir.
“Terörsüz Türkiye” ya da Türklerin ve Kürtlerin gelecek yüzyılı birlikte inşa etmeleri tezi gündeme geldikten sonra, kamuoyunun bu mevzuda ne düşündüğüne dair büyük bir merak oluştu. Tahlil süreci periyodunda birçok alanda kamuoyu araştırmaları yaptık ve sürece katkı sağlamak ismine entelektüel bir altyapı oluşturma istikametinde kıymetli çalışmalar gerçekleştirdik.
Çözüm süreci sona erdikten sonra, belirli aralıklarla bölgeye giderek birçok kanaat başkanı, STK temsilcisi, aşiret mensubu ve vatandaşla görüşmeler yaptım. Elde ettiğim önemli dataları Ankara’ya dönüp ayrıntılı bir halde hükümet ve siyasi temsilcilere aktardım.
2015 yılında, tahlil süreci sona ermiş ve PKK, kentlerde aktifliğini artırmıştı. Bir esnaf ziyareti yapmak isteseniz cadde ve sokakların her köşesinde sizi gözetleyen bireylerin olduğunu alenen görebiliyordunuz. Diyarbakır, Mardin ve Batman vilayetlerinde derinlemesine görüşmeler yaptık. Mardinli bir iş insanı, o periyoda dair farklı bir anekdot paylaştı:
Kalabalık bir ortamda oturuyorduk ve PKK tezleri havada uçuşuyordu. Aklımıza hayalimize gelmeyecek kadar garip komplolar dinliyorduk. Yaşlı bir esnaf, “Evladım bakın,” dedi. “Bir-iki arkadaş diğer bir ildeyiz, kalabalık bir kahvede konuşuyorduk. Ben ‘Bir Kürt olarak…’ cümlesini kurunca yanımdaki adam kısık bir sesle, ‘Abi bu türlü konuşabiliyor muyuz?’ dedi. ‘Ülkede AK Parti iktidarı var, biz her yerde ve her vakit Kürt olduğumuzu rahatça söyleyebiliyoruz,’ dedim.”
Bu sohbet derinleştikçe, her Güneydoğulu kanaat lideri üzere, eski dönemlerle AK Parti iktidarını mukayese etti. Buna misal birçok hatıra dinledik. Lakin o günlerde ortam barut kokuyordu ve kaideler barıştan çok uzaktı.
Ankara’da sunum yaparken, “Bu kısa vakitte ne yapılabilirse yapılmalı; uzun vadede ise bölgenin siyaset yoluyla dönüştürülmesi gerekmektedir,” diyerek bu mevzuyu sıklıkla vurgulamıştım.
Bugün dünyadaki jeopolitik ve bölgesel kaideler değişti. Türkiye güçlendi ve Türk ordusu dünyanın en güçlü ordularından biri haline geldi. Türkiye, kendi topraklarını inançlı bir liman haline getirirken bölge ülkelerinin istikrara kavuşması için anahtar rol oynayan bir ülke misyonu üstlendi.
Türkiye genelinde yaptığımız büyük ölçekli bir araştırmada, vatandaşlara “Türkiye’nin en kıymetli sorunu nedir?” diye sorduğumuzda, iktisatla başlayan sıkıntılar listesinde Kürt sıkıntısı sadece %1,7 oranında çıktı. Lakin öteki bir soruda “Türkiye’de Kürt sorunu var mı?” diye sorulduğunda bu oran yüksek düzeylerdeydi. Birinci sorudan hareketle, bu ülkede Kürt sorununun fiilen bitmiş olduğu kanaatine varabiliriz.
Araştırmanın bütün bilgileri değerlendirildiğinde, Türk halkının siyaseti tahlil yeri olarak gördüğü ve terör örgütünün ideolojik olarak da şiddet üretme kapasitesini yitirdiği sonucunu çıkarabiliyoruz.
Çözüm süreci periyodunda yaptığımız araştırmalarda, Ankara’nın batısında yaşayan Kürt seçmenin, doğuda yaşayan Kürt seçmenden daha katı bir tavır sergilediği görülüyordu. Bugün bu tablo aksine dönmüş durumda. Batı vilayetlerine göç eden vatandaşların, on yıl içinde yargılarının olumluya dönmesi hayli değerlidir.
Araştırmada hayli varlıklı bir soru seti bulunmaktadır. Vakit zaman kamuoyunun gelişmeleri nasıl takip ettiği ve terörsüz Türkiye sürecinde kanaatlerin nasıl değiştiği konusunda yeni bilgilendirmeler yapacağız.
Türk halkı süreci ilgiyle takip ediyor. Hatırı sayılır bir takviye var ve mevzu anlaşıldıkça kamuoyunun dayanağının artacağını düşünüyorum.
İçeride ve dışarıda ayrımcılık tezleri üzerinde çalışanlara makûs bir haberim var: Yukardaki tablo her şeyi anlatıyor.
