Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), disiplin ve emir-komuta zincirine bağlılığıyla tanınan esaslı bir kurumdur. Fakat 202 yılında gerçekleşen yemin merasimi sırasında yaşanan olay, yalnızca bir disiplin sorunu olarak değil, Türkiye’nin siyasi istikrarını amaç alan daha derin bir provokasyon olarak değerlendirilmelidir. Beş teğmenin yürürlükten kaldırılmış bir yemin metnini resmi merasimin akabinde okumaları, basın önünde organize bir aksiyona dönüşerek hükümetin kamuoyu nezdindeki prestijini zedeleme teşebbüsü haline gelmiştir. Bu makale, olayın perde gerisindeki sorumlulukları ortaya koyarken, teğmenlerin nasıl provoke edildiğini ve bu aksiyonun hükümete karşı nasıl bir siyasi araç olarak kullanıldığını tahlil etmektedir.
Teğmenlerin yürürlükten kaldırılmış yemin metnini ısrarla okumak istemeleri ve amirlerine yedi defa başvurmaları, askeri disiplin açısından önemli bir ihlal olarak değerlendirilmiştir. Fakat olayın ayrıntılarına bakıldığında bu durumun ferdi bir reaksiyon olmaktan fazla organize bir provokasyon olduğu açıkça görülmektedir.
Bu göstergeler, olayın kolay bir disiplin ihlalinden öte, hükümeti güç durumda bırakmayı ve kamuoyu nezdinde siyasi bir tartışma yaratmayı hedefleyen bir hareket olduğunu ortaya koymaktadır.
Bu olayda, yalnızca teğmenler değil, tıpkı vakitte komuta kademesi de önemli sorumluluk taşımaktadır. Kadro kumandanları, bölük kumandanları ve okul kumandanı, bu aksiyonun gerçekleşmesinde ya ihmalkâr davranmış ya da bilerek bu provokasyona taban hazırlamıştır.
Teğmenlerin yedi defa birebir taleple başvurmalarına karşın, ekip ve bölük kumandanlarının gerekli disiplin önlemlerini almamış olması büyük bir ihmaldir. Bu kumandanların, alt kademedeki askerlerin disiplinini sağlama ve emir-komuta zincirini müdafaa sorumluluğu bulunmaktadır. Bu cins bir disiplinsizliğe göz yummak, askeri tertibi tehlikeye atmakla muadildir.
Olayın büyümesinde ve basına yansımasında en büyük sorumluluk okul kumandanına aittir. Okul kumandanı, bu cins yüksek profilli bir aktifliğin tüm tertibinden sorumludur. Olayın basın önünde gerçekleşmesi ve geniş bir yankı uyandırması, komutanın ya durumu hafife aldığını ya da şuurlu olarak bu provokasyona göz yumduğunu göstermektedir. Yüksek Disiplin Kurulu tarafından kimi yönetimci subayların TSK’dan ihraç edilmesi de bu sorumluluğun resmi olarak kabul edildiğini gösterir niteliktedir.
Bu komuta zafiyeti, yalnızca askerî disiplin açısından değil, tıpkı vakitte hükümete karşı planlanan bir provokasyona dolaylı takviye sağladığı için de büyük bir güvenlik sorunu teşkil etmektedir.
Bu olayın yalnızca bir disiplin ihlali olarak değil, hükümete karşı bir siyasi provokasyon olarak kıymetlendirilebileceği açıktır. Türkiye, 15 Temmuz 2016’da Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ) tarafından gerçekleştirilen hain darbe teşebbüsünün akabinde, devlet kurumlarında paralel yapılarla gayret etmeye devam etmektedir. Bu yemin merasimi olayı, benzeri bir stratejiyi akıllara getirmektedir.
Teğmenlerin hareketi ve olayın basına yansıma formu, hükümetin TSK üzerindeki denetimini kaybettiği algısını yaratmayı hedeflemiştir. “Mustafa Kemal’in Askerleriyiz” sloganı üzerinden oluşturulmak istenen algı, hükümetin Atatürk unsur ve inkılaplarına karşı olduğu istikametinde yanlış bir izlenim yaratmayı amaçlamıştır. Bu durum, bilhassa laik kesitlerde hükümete karşı bir güvensizlik oluşturmayı hedeflemiştir.
Bu çeşit provokasyonlar, halkın hükümete olan takviyesini azaltmak ve mevcut idaresi sıkıntı durumda bırakmak için kullanılabilir. Teğmenlerin hareketi, yalnızca bir disiplin sorunu değil, tıpkı vakitte mevcut hükümeti amaç alan bir siyasi bildiridir. Olayın yaratmak istediği algı, hükümetin askerî disiplin üzerinde otorite kuramadığı ve devletin temel bedellerinden uzaklaştığı istikametindedir.
FETÖ, geçmişte ordu içinde misal metotlarla paralel yapılar oluşturmuş ve bu yapılar üzerinden devleti sarsmayı hedeflemiştir. Yemin merasiminde yaşanan bu olay, FETÖ gibisi yapıların hâlâ ordu içinde tesirli olabileceğini ve hükümete karşı planlı hareketler gerçekleştirebileceğini göstermektedir.
Bu olayın akabinde kamuoyunda iki farklı algı oluşturulmaya çalışılmıştır:
Olay, kimi kısımlar tarafından teğmenlerin “Mustafa Kemal’in Askerleriyiz” sloganı nedeniyle cezalandırıldığı halinde yansıtılmaya çalışılmıştır. Lakin gerçek, teğmenlerin yürürlükten kaldırılan yemin metnini okumakta ısrarcı olmaları ve disiplin kurallarını ihlal etmeleridir. Bu durum, Atatürk’ün mefkurelerine ziyan vermekle kalmamış, birebir zamanda TSK’nın içindeki birliği ve disiplini de zedelemiştir.
Diğer bir kesim ise bu olayı TSK içinde hâlâ darbe yanlısı ögelerin var olduğu formunda yorumlamıştır. Bu da TSK’nın kamuoyu nezdinde güvenilirliğini sarsmakta ve askerî kurumu siyasi tartışmaların içine çekmektedir.
Bu dezenformasyonlar, olayın yalnızca askerî bir sorun değil, tıpkı vakitte toplumun farklı bölümlerini karşı karşıya getirmeyi amaçlayan bir siyasi araç olduğunu göstermektedir.
2025 yemin merasimi olayı, TSK içindeki disiplin sıkıntılarının ötesinde, hükümete karşı planlanan bir provokasyon olarak değerlendirilmelidir. Teğmenler ortasında bulunan birtakım provokatörlerin bu hareketi organize etmesi ve komuta kademesindeki ihmaller, olayın gerisinde daha büyük bir planın olduğunu göstermektedir.
Bu olay, Türkiye’nin siyasi istikrarını sarsmayı ve hükümetin halk nezdindeki itimadını zedelemeyi amaçlayan bir teşebbüstür. Bilhassa hükümete karşı kamuoyunda oluşturulmak istenen güvensizlik, bu provokasyonun en tehlikeli boyutudur. TSK içindeki bu çeşit provokasyonların önlenmesi için yalnızca kişisel disiplin cezaları kâfi değildir. Ekip kumandanları, bölük kumandanları ve okul kumandanlarının da sorumluluğu titizlikle incelenmeli ve bu cins teşebbüslere göz yumanlar cezalandırılmalıdır.
Türkiye’nin geçmişte yaşadığı FETÖ tehdidi ve gibisi yapılanmalar göz önünde bulundurulduğunda, bu çeşit provokasyonların yalnızca askerî değil, tıpkı vakitte siyasi bir tehdit olduğu unutulmamalıdır. Hükümetin, bu tıp olaylar karşısında kararlı ve net bir tavır sergilemesi, hem TSK’nın disiplini hem de ülkenin siyasi istikrarı için hayati ehemmiyet taşımaktadır.
