Türkiye ve Portekiz ortasındaki Denizde İkmal ve Lojistik Takviye Gemisi (AOR+) Projesi’nin imza merasimi, Portekiz’in başşehri Lizbon’da Savunma Sanayii Lideri Prof. Dr. Haluk Görgün, Portekiz Deniz Kuvvetleri Kumandanı Amiral Henrique Gouveia e Melo, Portekiz Savunma Sanayii Ajansı (IdD) Lideri Carlos Felix, Türkiye’nin Portekiz Büyükelçisi Haldun Koç, Savunma Sanayii Lider Yardımcısı Prof. Dr. İhsan Kaya, STM Genel Müdürü Özgür Güleryüz, Portekiz Savunma Bakanlığı ve Portekiz Deniz Kuvvetleri temsilcilerinin iştirakiyle gerçekleştirildi.
Böylece, Türkiye STM ile birinci defa bir AB ve NATO üyesi ülkeye askeri gemi ihracatı gerçekleştirmiş oldu.
Prof. Dr. Görgün, burada yaptığı konuşmada, NATO müttefikleriyle savunma ve savunma endüstrinde güçlü işbirliği geliştirmenin Türkiye için en değerli bir öncelik olduğunu söyledi.
Görgün, “Bu iki gemi, Portekiz Donanması’nın denizde daha tesirli bir halde faaliyet göstermesine, dayanıklılığını artırmasına ve insani eforlar, eğitim tatbikatları yahut öbür müttefiklerle ortak operasyonlar üzere çeşitli misyonlara süratli bir biçimde cevap vermesine yardımcı olacak.” diye konuştu.
Burada imzalanan mukavelenin sadece yeni platform edinmekle ilgili olmadığını, daha geniş bir ilginin başlangıcını temsil ettiğini vurgulayan Görgün, bilgi birikimini paylaşarak, Portekiz Donanması’nın genel filo hazırlığını iyileştirmesine ve uzun vadeli büyümesinde dayanak olmaya hazır olduklarını belirtti.
“Türkiye’deki savunma sanayi, dizayndan seri üretime, AR-GE ve inovasyondan endüstrileşmeye kadar yürütülen proje faaliyetleriyle, 15 milyar doları aşan dal cirosu, 2,5 milyar dolardan fazla AR-GE harcamasıyla, tüm güvenlik ünitelerimizin muhtaçlıklarını en aktif halde karşılamak için çalışmaya devam etmektedir. Bu hayati gaye için 1100’den fazla proje ve yaklaşık 100 milyar doları aşan proje hacmiyle çalışmalarımızı yürütmekteyiz. Bugün dalımız, 3 bin 500’den fazla şirket ve 90 binden fazla çalışanıyla ülkemiz iktisadına en fazla katkı sağlayan dallardan biri haline gelmiştir. Bugün ülkemiz, İHA teknolojisinde dünyanın önde gelen üç ülkesinden biridir. Dünyada kendi savaş gemisini üreten 10 ülkeden biri olan Türkiye, artık bu eserleri üretmenin yanı sıra dost ve müttefik ülkelere de ihraç etmeye başlamıştır.”
Haluk Görgün, bugün imzalanan projedeki önceliklerinin, uygun maliyetli, vaktinde ve NATO standartlarında platformlar sunmak olduğunu belirtti.
“Bu uğraşların, Portekiz’in denizcilik alanında karmaşık vazifeleri yerine getirme yeteneğine katkıda bulunacağına inanıyoruz. Kalıcı paydaşlıklar kurmak, ekipman teslim etmekten daha fazlasını içerir. Açık irtibat ve bilgi paylaşımı fırsatları için sabırsızlanıyoruz. Şirketlerimiz işbirliği faaliyetlerine ve ortak projelere katılmaya hazır. Yakın bir biçimde birlikte çalışarak, bu iki geminin Portekiz Donanması’nın gereksinimlerine hakikaten hizmet etmesini ve ülkelerimiz ortasındaki işbirliğini güçlendirmesini sağlayabiliriz. Ayrıyeten bu muahedeyi, insansız deniz araçları, elektronik harp sistemleri ve daha fazla gemi inşa ve deniz modernizasyon projeleri üzere öbür alanlarda daha fazla işbirliğine gerçek bir adım olarak görüyoruz.”
Görgün, bu birinci başarıyı inşa ederken, Portekiz’in deniz güvenliği mimarisine katkıda bulunmayı ve bunu yaparken İttifakın kolektif savunma amaçlarını desteklemeyi umduklarını söz etti.
Portekiz Donanması’nın yeteneklerinin geliştirilmesine yardımcı olarak, NATO’nun genel hazırlığına da katkıda bulunduklarına dikkati çeken Görgün, “Müttefikler filolarını geliştirmek ve kaynakları paylaşmak için birlikte çalıştıklarında herkes bundan faydalanır. Bu gemiler, zorluklara birlikte cevap verebileceğimiz ve istikrarı koruyabileceğimiz inançlı ve açık denizleri sağlamanın daha büyük gayesinin bir modülünü temsil ediyor.” biçiminde konuştu.
Türkiye’nin Karadeniz’e girişte ve Portekiz’in Akdeniz’in çıkışında ve girişinde kilit bir pozisyonda olduğuna dikkati çeken Gouveia e Melo, iki ülkenin denizcilikte çok uzun geçmişe sahip olan milletler olduğunu belirtti.
STM Genel Müdürü Güleryüz de Türk savunma sanayiini dünya arenasında muvaffakiyetle temsil ettiklerinin altını çizerek, Türk Donanması’nı yerli ve ulusal platformlarıyla güçlendirirken, Ukrayna, Malezya ve Pakistan için çeşitli su üstü ve denizaltı projelerine imza attıklarını kaydetti.
Bu kilometre taşı tıpkı vakitte, Türkiye’nin bir AB ve NATO üyesi ülkeye gerçekleştirdiği birinci askeri gemi ihracatı olma özelliğini taşımaktadır. Ülkemize bu türlü bir gurur yaşattığımız ve Türk askeri gemi mühendisliğini dünyaya gösterdiğimiz için memnunuz. Tarihte denizcilik alanında çığır açan bir ulus olan Portekiz’in, çağın gerekliliğine uygun, çağdaş gemi isteme vizyonunu ve bu muhtaçlık için Türkiye’yi ve STM’yi seçmeleri bizler için bir onur kaynağıdır.”
Güleryüz, STM ana yükleniciliğinde geliştirilecek gemiler hakkında bilgi vererek, Portekiz Deniz Kuvvetlerinin stratejik gayelerini ve harekat ihtiyaçlarını en uygun halde karşılayacak özgün dizayna ve modüler bir mimariye sahip olacağını kelamlarına ekledi.
Lojistik Dayanak Gemileri yenilikçi tasarımı ve çok istikametli vazife işlevi ile müşterek güç transferi, amfibi harekat ve denizde ikmal işlevlerini icra edebilecek.
Türkiye’nin askeri deniz mühendisliğinde geldiği seviyeyi gösterme açısından değerli bir proje olarak kabul edilen, Denizde İkmal ve Lojistik Dayanak Gemilerinin inşaları, modüler bir tasarım içeriyor.
Gemiler, modüler, özgün ve çok istikametli dizaynları sayesinde, kriz vakitlerinde insani yardım, arama kurtarma, hastane üzere misyonları de yerine getirecek. Entegre haberleşme sistemi ile donatılmış bu gemiler komuta ve denetim kabiliyetlerine de sahip olacaklar.
Benzer boyuttaki gemilere kıyasla yüksek hız ve kargo kapasitesine sahip olacak gemilerin inşaatına, STM ana yükleniciliğinde, 2025’te Türkiye’de başlanılacak.
137 metre uzunluğa, 11 bin ton deplasmana, 18+ knot azami hıza sahip olacak gemiler, 90 gün boyunca kesintisiz denizde kalabilecek.
Toplamda 100 misyon çalışanına ek olarak 100 hariçten kişi barındırma kapasitesine sahip gemilerde, 20 adede kadar hafif taktik zırhlı araçları taşınabilecek.
Ağırlıklı olarak hava savunma harbi olmak üzere, tüm temel harp nevilerine yönelik sensör ve silah sistemleri bünyesinde barındıracak. Gemiler, yakın hava savunma sistemleri, 12,7 milimetre uzaktan kumandalı silah sistemleri ve chaff/dekoy sistemleri ile donatılacak, çok sayıda ileri sensör ve sistemleri bünyesinde barındıracak.
Gemilerde ayrıyeten helikopter ve İnsansız Hava Araçları (İHA) için platform ve İHA’lar için hangar da olacak.
