Gazete 24 Saat

  1. Anasayfa
  2. »
  3. Ekonomi
  4. »
  5. Yalnız adam

Yalnız adam

adminn adminn -
26 0
Bilhassa

“kalabalık içinde yalnız”

olan kimdir?
Bu, “

modern insan

”dır. Sözün tam manası ile “yalnız”. Batılı, güçlü ve yalnız insan. (Batı’da pek çok yalnızlık kıssası, romanı, sineması vardır. Bizde de benzeri “çakma yalnızlık” kıssaları yapılmıştır).

Bizim insanımız yalnız mı?

Değil, lakin bir şu kadar vakitten beri “modern” olmaya zorlandığı için yalnızlığa yaklaşmıştır.

Daha açık konuşmak gerekirse şunları söylemeliyiz.

İçinde yaşadığımız “sistem”; yani siyasî-iktisadî-hukukî ve kültürel sistem Avrupaîdir.

Bu, devlet tarafından seçilmiştir. İnsanımız bir şu kadar vakitten beri gelenek ile çağdaşlık ortasında sıkışarak “mecburî modernlik” yaşadı.

Tuhaf bir toplumsal yapı oluştu. Uzun yıllar çağdaşlık ile muhafazakârlık bir ortada yürüdü. Fakat son vakitlerde “modernlik”in öne geçerek kimlik kabulünde baskın olduğu ortaya çıktı.

Ankara Toplumsal Bilimler Vakfı

tarafından yapılan ve yayımlanan bir araştırmanın bilgileri bu sonucu gösteriyor. (Türkiye’de Kimlikler: Din, İktisat ve Siyaset.

2024 Pahalar Araştırması.

Hazırlayanlar: Beşir Atalay-Ömer Demir-İbrahim Dalmış-A.Ömer Toprak-Cem Eğerci).

İlginç bir tespit de şudur: Kimlik tercihinde “inançlı olmak” kadar hatta ondan fazla “çevreci olmak” benimsenmiş.

Geçtiğimiz yılın son ayında Türk Dil Kurumu (TDK), Ankara Üniversitesi İrtibat ve Uygulama Merkezi (İLAUM)’yle yaptığı işbirliğiyle yılın sözünü seçti. 2024 yılı için oylamaya bedel 7 kelime/kavram kelam konusuydu: “Kalabalık yalnızlık”, “merhamet”, “yabancılaşma”, “algoritma”, “yozlaşma”, “yapay zekâ”, “dijital yorgunluk”.

Böylelikle yıllardır İngilizce’nin en kıymetli kaynağı olan Oxford Sözlüğü’nün yapmış olduğu yılın sözü uygulaması Türkçe için TDK tarafından gerçekleşmiş oldu.

Yapılan oylama sonucunda “kalabalık yalnızlık” yılın kavramı seçildi.

Yıllar evvel “

Yalnızlık

” başlığı ile bir yazı yayımlamıştım. O yazıdan bir uzun alıntı yapıyorum:

“Etrafta bir “yalnızlık” lafıdır gidiyor. Etmeyin eylemeyin kardeşim. Bizim inancımıza nazaran “Yalnızlık Allah’a mahsustur”, kul kısmı yalnız kalmaz, kalamaz.

Ancak soruna biraz daha yakından bakarsak yaşadığımız çağdaş hayatın kişiyi yalnızlığa mahkûm ettiğini görebiliriz.

Modern hayatın zihniyeti, geleneği dışlıyor. Cemaati küçümsüyor, horluyor, baskıcı buluyor; kişinin özgürlüğünü kısıtladığını argüman ediyor.

Cemaat bir yana çağdaş hayat aileye de düşmandır. Aileyi bir “evlilik şirketi” olarak tanım eder, aile bağlantılarının özgürlüğü kısıtladığını öne sürer. Bu bu türlü olunca pek natürel olarak akrabalık hapı yutar. Akraba alakaları “göstermelik” hâle gelir, kısa merasimlerden oluşur.

(Ülkemizde tam çağdaşlık olmadığı için akrabalık bağlantıları orta düzeyde; yaşlılıkta yalnızlık %32’dir.)
Gençler şöyle demektedir: “Beni rahat bırakın, kendi hayatımı yaşamak istiyorum”. Güzel, pekala, hayatını yaşa. Ancak madem yanında kimseyi görmek istemiyorsun o vakit “yalnızım, yalnız” diye salya sümük ağlama. Hayır ağlamıyorum. Benim arkadaşlarım, dostlarım, sevgililerim, düzeyli ilgilerim var. Ancak görüyoruz ki onlar da “üfürükten tayyare”.

En küçük bir sarsıntıda “tak sepeti koluna, herkes kendi yoluna”.

Modern insan depresyondadır, bir ayağı psikiyatridedir, ilaçsız yaşayamaz.

Oysa biz yalnızlığın karşısına (aileyi) dayanışmayı, sevgi ve saygıyı, bağlılığı, feragati, şefkati, aşkı ve merhameti koymalıyız.

Haz ve sürat çağında, eski yapıların çöktüğü bir vakitte; oğulun babayı, kızın anayı dinlemediği demde, öğüdün çağdışı ilan edildiği sırada bu mümkün mü?

Bence mümkün değil.

İnsanoğlu bu çağdaş hayatın ve teknolojinin yarattığı ideolojiyi terk edemez. Alıştığı konfordan vazgeçemez. Nefsini terbiye edecek her kelama, her ihtara burun kıvırır. Tâ ki başını bir taşa, bir duvara vuruncaya kadar.

Hangi taş?

Hangi duvar?”

Yazı bu türlü bitiyor. Bu soruya siz karşılık verin. Ben “kalabalık yalnızlık”

seçimi için tanıdığım genç bir arkadaşın, Yeni Şafak’ta sanat yazıları yazan

Samet Karagöz’ün

samimi itirafını mevzu hakkında bir doküman olarak buraya alıyorum:

“Yılın kelimesine/kavramına dönersek şahsen ben kendimi bildim bileli kalabalıklar içinde yalnız hissediyorum. Sekülerler ortasında muhafazakâr, muhafazakârlar ortasında ise fazla liberal kaldığımı hissediyorum. Yorum ve ilgi farkı bunun merkezinde yer alıyor natürel ki. Sanatla hele ki çağdaş sanatla yakından ve profesyonelce uğraşıp tıpkı vakitte da dindar olma/kalma gayretinde bulunmanın sekülerlerin de dindarların da pek anlayamadıkları, anlamlandıramadıkları bir konu olduğunu yıllar içinde gözlemleme talihim oldu.”

(25 Aralık 2024, Yeni Şafak)

İlgili Yazılar

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Web sitemizde size mümkün olan en iyi deneyimi sunmak için çerezleri kullanıyoruz. Bu siteyi kullanmaya devam ederek çerez kullanımımızı kabul etmiş olursunuz.
Kabul Et